اختصاص ۶۰ درصد اعتبارات منابع طبیعی به شرق استان کرمان جهت عملیاتهای بیابان زدایی
از ۱۶ شهرستان شمال ۱۳ شهرستان یا بیابانی شده و یا در معرض بیابانی شدن هستند به هر حال اولویت فعالیت های منابع طبیعی در حال حاضر به شرق استان با ۶۰ درصد اعتبارات اختصاص پیدا کرده است که همچنان در سالهای آینده ادامه خواهد داشت.
مهدی رجبی زاده مدیرکل منابع طبیعی شمال استان کرمان در گفتگو با راه آرمان در رابطه با شرق استان که همیشه تحت تاثیر طوفان های شن قرار می گیرند، اظهار کرد: از ۳۲ میلیون هتکتار در کشور تنها ۰/۷ یعنی ۲۵ درصد در استان کرمان وجود دارد و ۴ میلیون هکتار آن کویر لوت یعنی حدود ۵۰۰ کیلومتر و چون استان کرمان تحت تاثیر بیابان قرار دارد ۱۳ شهرستان در قسمت شمال استان و ۴ شهرستان به مساحت تقریبا ۳۰۰ هزار هکتار در شرق استان که در مجموع حدود یک میلیون و ۲۰۰ هکتار آن بیابانی است.
وی با تاکید بر اینکه ۵۰ درصد از این شهرستانها به خودی خود بیابان هستند، گفت: ما در یک جغرافیایی زندگی می کنیم که اقلیم آن تحت تاثیر کم بارشی قرار دارد و بصورت بیابان و تاثیرات منفی بیابان خودش را نشان می دهد.
مدیرکل منابع طبیعی شمال استان کرمان، با بیان اینکه ۶۰ درصد از کانون های بحران بادی در ۴ شهر شرق استان قرار دارند، اذعان کرد: فعالیت های بیابان زدایی از دهه ۶۰ شروع شده و مردم شهرستان های نرماشیر، فهرج، بم، ریگان تمامی با فعالیت های منابع طبیعی آشنا هستند و اگر این فعالیت ها در طول ۴۰ سال گذشته نبود قطعا ادامه حیات در این مناطق وجود نداشت منتهی به دلیل تغییراتی که انجام شده و در شرق استان در واقع ۶ ماهه اول و دوم سال تحت تاثیر بادهای شمال و جنوب هستیم یعنی باید گفت در واقع در طول ۱۲ ماه سال این مناطق تحت تاثیر بادها و طوفان های شن قرار دارند.
رجبی زاده عنوان کرد: در سال ۹۵ طرح جامع مقابله با فرسایش بادی در شرق استان با اعتباری بالغ بر ۵۳۰ میلیارد تومان که در یک دوره بین ۵ تا ۷ ساله بود انجام شد تا بتوان یک امنیت زیستی نسبی انجام داد.
وی گفت: در شرایطی که در منطقه سیستان هامون خشک می شود شرق استان کرمان تحت تاثیر بادهای ۱۲۰ روزه قرار می گیرد و خواه ناخواه نمی شود کل این منطقه را مدیریت کرد فقط می توان امنیت را قدری برای زندگی مردم و اقتصاد آن منطقه بیشتر کرد در این رابطه در طی ۳ الی ۴ سال گذشته ۳۵۰ میلیارد تومان بستر را تحت انجام عملیات های بیابان زدایی قرار دادیم که حدود ۶۰ درصد یعنی ۲۰۰ میلیارد تومان فقط در شرق استان هزینه شد.
مدیرکل منابع طبیعی شمال استان کرمان تصریح کرد: هم اکنون منطقه «فهرج» در حال عملیات مالچ پاشی است که هر هکتار مالچ پاشی ۱۲۰ میلیون تومان برای دولت هزینه دارد و نهال کاری نیز انجام شده است.
رجبی زاده افزود: منتهی ما در طبیعتی کار نهال کاری را انجام می دهیم که دو روز دیگر براثر طوفان همگی آنها مدفون می شوند یعنی یک نهال کاری روتین و معمولی نیست سرمایه، وقت و سالهای زیادی باید صرف شود تا بتوان یک عرصه را نگهداری کرد.
وی بیان کرد: از طرف دیگر سطح آبهای زیرزمینی افت پیدا کرده و این باعث می شود که استقرار پوشش گیاهی کامل نشود تداخلاتی که بشر در طبیعت انجام داده است آبراهه ها را منحرف کرده و باعث شده که رطوبت طبیعی دشت کاهش پیدا کند و این یک مجموعه است که عوامل بیابان زایی را تشدید می کند.
مدیرکل منابع طبیعی شمال استان کرمان خاطرنشان کرد: در شرق استان کرمان «ریگان» منطقه ای بوده که تحت تاثیر ریگ و شن بوده است در گذشته های خیلی دور جنگل هایی در مناطق «فهرج و ریگان» وجود داشته و امروز نابود و یا کم شده است برای اینکه آن مقدار آبی که در طبیعت در اختیار این درختان می توانستیم قرار دهیم کاهش یافته است و این همان کاهش آبهای زیرزمینی، تغییر مسیر آبراهه ها است در مجموع تغییراتی که در حوزه های پیرامونی انجام شده است و اتفاقاتی که در کویر یا سیستان رخ می دهد می تواند در اثر کانونهای بیرونی یا درونی باشد.
رجبی زاده ادامه داد: در مجموع فعالیت هایی که تاکنون انجام شده از جمله مالچ پاشی و نهال کاری که در سال گذشته نزدیک به ۲۵ هزار هکتار مدیریت آبراهه ها انجام شده است که حدود ۱۸ هزار آن فقط در شرق استان کرمان صورت گرفته است.
وی افزود: بالاخره با عملیات هایی که انجام می شود اگر بخواهیم تاثیرات مثبت آن را مشاهده کنیم به شرط این است که کانون های بیرونی مدیریت شوند تا تاثیرات منفی آنها بیشتر نشود که این چندین سال زمان می برد.
مدیرکل منابع طبیعی شمال استان کرمان تصریح کرد: دغدغه مردم دغدغه درستی است اما کار با طبیعت کاری نیست که ما امروز انجام دهیم و فردا نتیجه آن را دریافت کنیم حتما باید سالها و نسل ها روی آن کار کنند تا ما بتوانیم یک منطقه را حفاظت کنیم البته بایستی متناسب با ظرفیت طبیعی منطقه کار انجام دهیم اما زمانی که از مازاد بر ظرفیت آب های مصرفی کشاورزی را توسعه می دهیم وقتی مناطق مسکونی گسترش می یابد خواه ناخواه این طبعات منفی را شاهد خواهیم بود.
رجبی زاده در پاسخ به این سوال که هم اکنون چه راهکاری برای برطرف کردن معضل باید انجام داد، اذعان کرد:این خسارتی که به باغداران وارد می شود این است که قاعدتا بخش کشاورزی در بخش صندوق بیمه تعریف می شود باید باغات بیمه شوند تا زمانی که تحت تاثیر عوارض مختلفی آسیب می بینند قطعا بیمه تعهدات خود را انجام می دهد، اما چه کنیم که در منابع طبیعی خسارت ناشی از طوفان های شن کاهش پیدا کند و این هیچگاه به نقطه صفر نخواهد رسید زیرا ما در یک اقلیم بیابانی زندگی می کنیم و یک واقعیت است که باید آن را بپذیریم که دارای بارندگی کمی است.
وی گفت: ما با یک معضل بزرگ روبرو هستیم و یک دستگاه دولتی نمی تواند به تنهایی نمی تواند کاری انجام دهد و در این راستا به کمک مردمی نیاز دارد این بحثی است که سالها در این زمینه کار انجام شده است از جمله اجرای بادشکن های بیولوژی و زنده اطراف مزارع صورت گرفته که تاثیربسیار زیادی دارد.
مدیرکل منابع طبیعی شمال استان کرمان خاطرنشان کرد: در شرق استان کرمان بالغ بر ۶۰ کیلومتر این بادشکن ها احداث شده که بخشی از آن توسط خود مردم انجام شده است در حال حاضر این قابلیت را داریم در قالب زراعت چوب اگر کشاورزان شرق استان پیرامون مزارع و باغات اقدام به کشت درختان چوب ده کنند مثل اکالیپتوس، ما این امکان را داریم که هم عرصه را بدون کمترین کار اداری و بروکراسی در اختیار آنان قرار دهیم و همین که به ازای هر هکتاری که جنگل کاری می کنند ۸ میلیون تومان تسهیلات با باز پرداخت ۵ سال بعد به آنان تعلق خواهد گرفت.
رجبی زاده ادامه داد: یعنی کشاورزان امروز وام را دریافت و ۵ سال بعد آن را پرداخت می کنند. این کارهایی است که مردم می توانند پیرامون باغات و مزارع خودشان با تسهیلاتی که در اختیارشان قرار می گیرد انجام دهند تا سرعت وزش باد به سمت باغات ومزارع کمتر شود قاعدتا فعالیت های اساسی و بنیادی که منابع طبیعی با اعتبارات دولتی انجام می دهد باید همچنان ادامه دار باشد تا به امید اینکه روزی به امنیت زیستی نسبی نه تنها در شرق بلکه کل استان برسیم.
وی افزود: از ۱۶ شهرستان شمال ۱۳ شهرستان یا بیابانی شده و یا در معرض بیابانی شدن هستند به هر حال اولویت فعالیت های منابع طبیعی در حال حاضر به شرق استان با ۶۰ درصد اعتبارات اختصاص پیدا کرده است که همچنان در سالهای آینده ادامه خواهد داشت.
