تهران نیازمند چند مخزن اضطراری آب برای زلزله است؟/کمبود ۳۹ سوله مدیریت بحران
سرپرست سازمان مدیریت بحران شهر تهران در خصوص زلزله تهران، سوله های مدیریت بحران، تعداد کشته ها، مخازن اضطراری آب در مواقع بحران و … توضیحاتی ارائه کرد.
زلزلهدر کمین تهرانی هاست. هر لحظه امکان دارد زلزله ای در پایتخت رخ دهد اما کسی زمان دقیق وقوع زلزله را نمی‌دانند.
تعدادی از گسل های اطراف تهران فعال هستند و روزانه تعداد زیادی زلزله رخ می دهد اما ریشتر آن بسیار پایین است و بعضا اصلا احساس نمی شود.
یکی از مهم‌ترین گسل‌های شهر تهران گسل مشا با طول تقریبی ۲۰۰ کیلومتر، گسل شمال تهران با طول تقریبی ۹۰ کیلومتر و گسل جنوب ری با طول تقریبی ۲۰ کیلومتر.گسل مشا، گسلی طویل، اساسی و لرزه‌زا است که در طول رشته کوه البرز و از شمال آن بر روی دامنه‌های جنوبی رانده شده است. گسل مشا در بالا دست سد لتیان با گسل شمال تهران تلاقی دارد و به همین دلیل لغزش و فعالیت هر یک از دو گسل مشا یا شمال تهران، به حرکت گسل دیگر ختم میشود.
اقداماتی در زمینه پیشگیری از وقوع زلزله در تهران رخ داده است است، تعدادی سوله مدیریت بحران احداث شده و همچنین آموزش هایی داده شده اما کافی نیست.
در خصوص آخرین وضعیت آمادگی تهران برای بحران زلزله، فعالیت گسل ها، امکانات مدیریت شهری در هنگتام وقوع حوادث حین و بعد از آن و … با علی نصیری سرپرست سازمان مدیریت بحران شهر تهران به گفت و گو نشستیم.
تهران چقدر برای وقوع زلزله ای به بزرگی ۷ ریشتر آماده است . چه اقداماتی در شهرداری تهران تاکنون صورت گرفته است؟ کلان شهر تهران با جمعیت چند میلیونی در هنگام وقوع زلزله ای با ریشتر بالا دچار مشکلات اساسی میشود شهرداری تهران در دوره جدید چه برنامه‌ای برای تقویت پایتخت در هنگام بروز بحران دارد؟
تصور بنده از زلزله تهران برخلاف سناریوهای قبلی است/ در سناریو دهه ۸۰ اعلام شد که در زلزله تهران با انبوهی از کشته مواجه خواهیم بود
نکته اول این است که شهر تهران پیچیدگی های خاصی دارد. مطالعاتی در گذشته در خصوص زلزله پایتخت صورت گرفته است. تصور بنده از زلزله تهران برخلاف سناریوهایی که از قبل وجود داشته که جایکاه ژاپن در دهه ۸۰ انجام داده است و در آن سناریو در هنگام وقوع حادثه با انبوهی از کشته مواجه خواهیم بوده است.
ساخت و سازها نسبت به دو دهه پیش در تهران ایمن تر شده است/ قوانین زیادی برای ساخت و ساز گذاشته شد/ استانداردهای سختگیرانه
به نظر بنده بر اساس اقداماتی که در سالیان قبل انجام شده ساخت و سازها نسبت به دو دهه پیش در تهران ایمن تر شده است.
در دو دهه گذشته قوانین زیادی برای ساخت و ساز گذاشته شد و ساختمان‌های جدیدالاحداث تغییراتی در روند ساخت داشتند و ایمنی بیشتری را رعایت می کردند البته استانداردهای سختگیرانه تری برای ساخت و ساز ها در نظر گرفته شده است.
تغییرات در زندگی مردم/مولفه های جدیدی مثل فضای مجازی ایجاد شد/آموزش شهروندان
بعد از زلزله بم روند ساخت و ساز تغییراتی کرد و امروز ساخت و سازها در تهران ایمن تر از دو دهه قبل هستند. نکته دوم این است تغییرات زیادی چه در فضای شهری و چه در زندگی اجتماعی افراد ایجاد شده است.مولفه های جدیدی مثل فضای مجازی ایجاد شده و دسترسی سریع مردم به اطلاع رسانی از جمله مولفه هاست که می توان از این مولفه ها برای آموزش شهروندان استفاده کرد.
اعلام شده است که تعدادی از گسل های تهران فعال هستند. همچنین ساخت و سازهای بر روی گسل ها ایجاد شده که ریسک حوادث را بالاتر می برد در این زمینه توضیح دهید.
امکان ندارد همزمان چند گسل با هم فعال شوند/ساخت و سازهای در پهنه گسل ها داشته ایم/ساخت و سازها و ایمنی ایجاد شده میزان کشته ها کمتر است/قطعا تعداد کشته به آمار جایکا نمی رسد
بگذارید همین جا نکته‌ای را بگویم امکان ندارد که همزمان چند گسل با هم فعال شوند و یا حتی بیش از دو گسل باهم فعال شود احتمال این اتفاق بسیار کم است.
ساخت و سازهای در پهنه گسل ها داشته ایم که به ریسک اضافه می کند. نظر بنده به عنوان یک کارشناس در حوزه مدیریت بحران این است که اگر زلزله ای با ۷ ریشتر رخ دهد سناریو این نیست که با انبوهی از کشته ها مواجه باشیم به نظر بنده با توجه به ساخت و سازها و ایمنی ایجاد شده میزان کشته ها کمتر است اما این به این مفهوم نیست که برویم و با خیال راحت زندگی کنیم بلکه باید تدابیر لازم صورت گیرد و البته اگر تعداد کشته‌ها هم زیاد باشد قطعاً به تعدادی که جایکاه پیش‌بینی کرده نمی رسد.
بهم ریختگی، مسدود شدن معابر، قطع شریانهای حیاتی، آتش سوزی سناریو ما برای وقوع زلزله
سناریوی ما برای وقوع زلزله بهم ریختگی، مسدود شدن معابر، قطع شریانهای حیاتی، آتش سوزی و حوادثی از این دست است و احتمالاً شایعاتی هم شکل می گیرد بنده فکر نمی کنم که با انبوهی از کشته رو به رو شویم.
قبل از وقوع حادثه باید پیش‌بینی‌های لازم را انجام دهیم تا خسارت کم شود
با توجه به شرایط فعلی و ساخت و سازهای که صورت گرفته اینطور نیست که برخی فکر می‌کنند که اگر زلزله رخ بدهد همه زیر آوار می‌مانند.ما باید قبل از وقوع حادثه پیش‌بینی‌های لازم را انجام دهیم تا کمترین خسارت را شهروندان و شهر ببینند.
در صورت وقوع زلزله چه مقدار از شهر درگیر می شود؟
بیشتر جاهایی دچار آسیب می شودکه به کانون زلزله نزدیکتر است/ر نقاطی که بافت فرسوده وجود دارد قطعا آسیب ها بیشتر است
زلزله بم رخ داد همه شهر درگیر نشد بیشتر جاهایی دچار آسیب شد که به کانون زلزله نزدیکتر بود.
البته در نقاطی که بافت فرسوده وجود دارد قطعا آسیب ها بیشتر است اما تاکید می کنم که ایمن سازی ساختمان ها نقش مهمی در کاهش خسارات زلزله دارد.
اقداماتی از زلزله بم تا کرمانشاه در کشور انجام شد/ بزرگای زلزله کرمانشاه بیشتر از زلزله بم بود
ما باید در برابر زلزله چند نکته را بدانیم این طور نیست که اگر زلزله رخ دهد ما نمی توانیم کاری کنیم و همه چیز از دست رفته است. ببینید از زلزله بم تا کرمانشاه اقداماتی صورت گرفت با وجود اینکه بزرگای زلزله کرمانشاه بیشتر از زلزله بم بود اما میزان کشته ها کمتر شد.
دلیل کاهش مرگ و میر در زلزله کرمانشاه چه بود؟
هر یک ریشتر زلزله بزرگایش متفاوت است/یک ریشتر زلزله بالاتر باشد به معنی به علاوه یک نیست بلکه ضرب در ۳۲ است
زلزله بم ۶.۴ دهم ریشتر بود و زلزله کرمانشاه حدود ۷ ریشتر. ببینید هر یک ریشتر زلزله بزرگایش متفاوت است چراکه میزان انرژی که آزاد میشود بیشتر است یعنی اگر یک ریشتر بالاتر باشد به معنی به علاوه یک نیست بلکه ضرب در ۳۲ است و قطعاً اگر ریشتر بالاتر رود آسیب بیشتری وارد می شود .
حدود ۳۰ هزار نفر در زلزله بم کشته شدند/ یک سوم جمعیت جان خود را از دست دادند/در زلزله کرمانشاه و سرپل ذهاب با وجود اینکه ریشتر زلزله بالا بود حدود ۵۰۰ نفر جان باختند
زلزله کرمانشاه بزرگتر از زلزله بم بود. در زلزله بم حدود ۳۰ هزار نفر در شهری که ۱۰۰ هزار نفر جمعیت داشت کشته شدند، یعنی یک سوم جمعیت جان خود را از دست دادند اما در زلزله کرمانشاه و سرپل ذهاب با وجود اینکه ریشتر زلزله بالا بود حدود ۵۰۰ نفر جان باختند این بدان معناست که ما اقداماتی انجام دادیم و کارها نتیجه داد و شاهد کاهش جان باختگان در زلزله کرمانشاه بودیم.
من معتقدم که زلزله غیرمترقبه نیست/زلزله هزاران سال است که رخ می‌دهد/ ببینید از هفته گذشته تاکنون چه تعداد زلزله رخ داده است؟
این فکر را که اگر زلزله بیاید نمی توان کاری کرد را باید اصلاح کنیم. زلزله پدیده طبیعی است اما می توانیم با انجام اقداماتی باعث شویم که میزان آسیب های ناشی از آن کمتر شود باید ساخت و سازها ایمن شود من معتقدم که زلزله غیرمترقبه نیست زلزله هزاران سال است که رخ می‌دهد اگر شما نقشه زلزله را ببینید مشاهده می کنید که روزانه تعداد زلزله رخ می دهد فقط کافیست که به سایت موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران مراجعه کنید و ببینید از هفته گذشته تاکنون چه تعداد زلزله رخ داده است اما زلزله ها کوچک است و ما حس نمی کنند.
توان شهرداری تهران در هنگام وقوع زلزله چقدر است؟ چه میزان تجهیزات خریداری شده است و برنامه آتی چیست؟
موضوع زلزله تهران فراتر از این حرفهاست/باید زلزله به یک دغدغه برای تمام افراد جامعه تبدیل شود/تصمیم گیری در مورد زلزله در موقع صدور پروانه رخ می دهد
اقداماتی صورت می گیرد اما موضوع زلزله تهران فراتر از این حرفهاست. معتقدم که باید چشم‌ها را شست و جور دیگر باید دید. درست است زلزله خواست خداست و رخ می دهد اما ما باید نگرش ها را تغییر بدهیم و نباید در هنگام زلزله یک دستگاه و نهاد مسئول باشند بلکه باید زلزله به یک دغدغه برای تمام افراد جامعه تبدیل شود افراد زمانی که میخواهند خانه بخرند، بفروشند باید مطالبه گر باشند تصمیم‌گیری در مورد زلزله در موقع صدور پروانه رخ می دهد زمانی که مجوز می دهند هنگامی که افراد در زمان ساخت ساختمان در مصرف مصالح صرفه جویی می کنند تصمیم گیری در باره زلزله در این مواقع صورت می گیرد.
زمانی که خانه می خریم استحکام بنا برای مهم نیست اما نورگیر و پارکینگ مهم است
زمانی که ما می خواهیم خانه بخریم به نورگیر پارکینگ اتاق خواب ها و غیره فکر می کنیم ولی اینکه سازه چطور ساخته شده است روی گسل است یا خیر و استحکامش چقدر است فکر نمی کنیم البته سازمان‌ها به فراخور بودجه و بضاعت علمی خود کارهایی انجام می دهند ما هم کارهایی انجام دادیم و قطعاً در این دوره هم اقداماتی صورت می گیرد.قبلا کارهایی انجام شده و لیست آنها موجود است حال این کارها کفاف می دهد بحث دیگری است.
کلان شهر تهران در حال حاضر چه تعداد کمبود سوله مدیریت بحران دارد؟ با توجه به گرانی ها امکان ساخت وجود دارد؟
کمبود ۳۹ سوله مدیریت بحران در تهران/هزینه ساخت بالاست
ما در حال حاضر ۱۰۳ سوله مدیریت بحران در تهران داریم البته کارکردهای خاص خود را دارد ما ۳۹ سوله مدیریت بحران کم داریم و البته با توجه به گرانی ها ساختن آنها هزینه‌بر است اما دسترسی به محلات برای مواقع بحران مهم است و باید فرماندهی در محل رخ دهد.
حتماً باید سوله های مدیریت بحران در پایتخت تکمیل شود. برنامه داریم که در هر ناحیه شهرداری یک سوله ساخته شود و از ۱۲۴ ناحیه تهران ۳۹ ناحیه سوله مدیریت بحران ندارد.
تعدادی مخزن اضطراری آب در تهران برای مواقع بحران ساخته شده اما کافی نیست چه برنامه ای برای توسعه مخازن اضطراری دارید؟
احداث ۵۴۰ مخزن اضطراری آب/هر شهروند تهرانی باید تا ۳ روز بعد از زلزله ۳ لیتر آب آشامیدنی داشته باشد
28 مخزن آب اضطراری در تهران ساخته و نصب شده است. باید در مجموع ۵۴۰ مخزن اضطراری آب در تهران نصب شود تا هر شهروند تهرانی بتواند تا ۳ روز بعد از زلزله ۳ لیتر آب آشامیدنی داشته باشد. البته بودجه مخازن آب اضطراری را شورا از فیش آب دریافت می کند.
چه برنامه ای برای آموزش شهروندان در مواقع بحران دارید؟
زمان دقیق وقوع زلزله قابل پیش بینی نیست این موضوع را تیتر نکنید/هر پروژه پیوست ایمنی داشته باشد
ما باید آگاهی شهروندان را بالا ببریم و اگر شهروندان آگاه نباشد اتفاقات خوبی رخ نمی دهد.ببینید مدتی پیش یک زلزله ۵ ریشتری در تهران رخ داد همه مردم به پمپ بنزین ها و خروجی های شهر تهران هجوم بردند. ما باید به مردم آموزش دهیم تا در مواقع بروز حادثه بدانند چه کاری باید انجام دهند.
باید پل‌ها و تاسیسات شهری استاندارد باشد/رصد ساختمان های ناایمن در شهر توسط سازمان آتش نشانی
زمان دقیق وقوع زلزله قابل پیش بینی نیست این موضوع را تیتر نکنید کسی نمی داند که دقیقا چه زمانی زلزله رخ می دهد. رسانه‌ها اقدامات دستگاه‌های ذی ربط در زمینه زلزله را رصد کند ما به دنبال پیشگیری از آسیب ها در زمان وقوع زلزله هستیم باید برای این منظور آموزش‌هایی داده شود.ساخت و سازها باید ایمن شود از سوی دیگر باید پل‌ها و تاسیسات شهری هم استاندارد باشد و هر پروژه پیوست ایمنی داشته باشد. تعدادی ساختمان ناایمن در شهر است که البته سازمان آتش‌نشانی شهرداری تهران این ساختمان ها را رصد می کند باز تاکید می کنم باید پیشگیری کنیم.
