لزوم راه اندازی سامانه پایش و هشدار خشکسالی در حوضه های آبریز
سرپرست معاونت پژوهشی و آموزشی پژوهشکده محیط زیست جهاددانشگاهی، با بیان اینکه برای کنترل میزان ورودی سد سفیدرود می‌توان از یک سامانه پایش و هشدار جهت پیش بینی وقوع خشکسالی استفاده کرد، گفت: این سامانه نمایه‌های خشکسالی را پایش می کند.
دکتر هادی مدبری در گفت وگو با ایسنا، با اشاره به اهمیت حفاظت از منابع آبی استان جهت جلوگیری از بحران خشکسالی به ویژه در فصل کشاورزی، اظهار کرد: اگرچه استان گیلان یکی از پرباران ترین استان های کشور است، اما محدودیت کمی و کیفی منابع آب و توزیع نامنظم زمانی و مکانی بارندگی سبب شده تا مشکلات کمبود آب به وقوع بپیوندد.
وی افزود: این محدودیت منابع آبی به گونه ای است که پرباران ترین استان کشور با عدم بارش حتی در یک ماه از فصول گرم سال دچار بحران کمبود آب شده و از نظر اقتصادی اثرات جبران ناپذیری بر پیکره کشاورزی استان و کشور وارد می کند.
سرپرست معاونت پژوهشی و آموزشی پژوهشکده محیط زیست جهاد دانشگاهی، مهمترین منبع تامین آب در گیلان را حوضه آبی سد سفیدرود دانست و تصریح کرد: تمایل استان های صنعتی بالادست سد سفیدرود به احداث سازه های نگهدارنده جهت تامین آب مورد نیاز محصولات کشاورزی یکی از عوامل ایجاد تنش آبی برای استان گیلان محسوب می شود، زیرا این وضعیت منجر به ایجاد بیش از ۷۰ سد در بالادست سد سفیدرود شده و هرساله به تعداد آنها نیز افزوده می شود.
مدبری، عدم توجه به آبخیزداری، کمرنگ کردن نقش آب بندان ها و عدم توجه به روش های جدید آبیاری را از دیگر عواملی دانست که استان گیلان را به شدت در معرض مواجه شدن با تنش آبی به ویژه در ماه‌های تیر و مرداد که دوره اوج نیاز آبی محصول برنج است قرار می دهد.
وی عنوان کرد: به منظور جلوگیری از اثرات کمبود آب بر معیشت کشاورزان و مردم به نظر می‌رسد که باید ورودی منابع آب استان را کنترل کرده و از الگوهای بهینه مصرف در داخل استان نیز استفاده کنیم.
سرپرست معاونت پژوهشی و آموزشی پژوهشکده محیط زیست جهاد دانشگاهی، با بیان اینکه برای کنترل میزان ورودی سد سفیدرود می‌توان از یک سامانه پایش و هشدار جهت پیش بینی وقوع خشکسالی استفاده کرد، گفت: این سامانه با پایش نمایه‌های خشکسالی و دیگر عوامل اقلیم شناسی امکان وقوع دوره‌های خشک و شدت‌های احتمالی آنها را به کاربران و برنامه ریزان استانی اطلاع می دهد.
مدبری متذکر شد: دستاوردهای این سامانه می تواند مبنای تصمیم گیری برنامه ریزان و نیز کاربران حقیقی استانی قرار گرفته و از هدررفت سرمایه‌ها به ویژه در بخش کشاورزی و شرب در دوره‌های کم‌آبی به میزان زیادی بکاهد.
وی راه دیگر برای مقابله با بحران آب در استان گیلان و مصرف بهینه بخش‌های مختلف را مدیریت تخصیص و برنامه‌ریزی در بخش‌های مختلف تامین آب شرب، کشاورزی، صنعت و حق آبه‌های زیست محیطی اکوسیستم‌های آبی دانست و خاطرنشان کرد: عدم توجه به مدیریت و تخصیص صحیح آب در سطح حوضه آبریز باعث ایجاد مسائلی از قبیل تاثیرات نامناسب مصارف بالادست بر مصرف‌کنندگان پایین‌دست، عدم رعایت عدالت اجتماعی و بروز نابرابری‌ها، تامین نشدن نیازهای حداقل زیست‌محیطی و تخریب محیط زیست و بهینه نبودن برآیندهای اقتصادی می‌شود.
سرپرست معاونت پژوهشی و آموزشی پژوهشکده محیط زیست جهاد دانشگاهی، مدیریت کارای آب در سطح حوضه آبریز با اهداف افزایش بهره‌وری آب و تولید غذا، عدالت اجتماعی و حفاظت اکوسیستم‌ها و محیط زیست را مستلزم شناخت و درک مجموعه‌ای از اندرکنش‌های مرتبط با آب در سطوح مختلف مکانی و زمانی و در نقاط مختلف حوضه دانست و اضافه کرد: عدم شناخت این اندرکنش‌ها و نبود ساختار کارای مدیریت آب که بتواند این درک و شناخت را در تدوین سیاست‌ها، استراتژی‌ها، تصمیمات و اقدامات مدیریتی لحاظ کند، مسئله اصلی در بسیاری از حوضه‌هاست.
