خشکسالی و برداشت غیرمجاز از حبلهرود عامل اصلی بحران بیآبی در غرب استان است
حمید احسانی روز پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، با بیان اینکه طی ۲ سال گذشته با خشکسالی شدید مواجه هستیم، ابراز کرد: بیش از ۹۵ درصد حوضه حبلهرود در شهرستان فیروزکوه واقع شده است و بر اساس گزارشهای رسمی سازمان هواشناسی کشور بیش از ۹۰ درصد این حوضه با خشکسالی مواجه است.
وی با تاکید بر اینکه آبگیری مخزن سد نمرود به کیفیت سالهای گذشته نبوده است، افزود: حقابه گرمسار و آرادان نیز به مقدار واقعی و مطلوب در سالهای اخیر دریافت نشده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقهای استان سمنان با بیان اینکه از سال گذشته تاکنون اقدامهایی برای بهبود وضعیت موجود انجام شده است، ادامه داد: لایروبی کانال انتقال آب سیمیندشت به طول ۳۷ کیلومتر از جمله اقدامهای مهم و در حالی است که طی ۱۰ سال گذشته لایروبی انجام نشده بود.
وی از پیگیری برای کشت پاییزه گندم و رهاسازی آب از سد در ۲ مقطع پاییز ۱۴۰۲ و بهار ۱۴۰۳ خبر داد و اضافه کرد: این امر بخش مهمی از مشکلات کشاورزان و گندمکاران در حوزه غرب استان را رفع کرد.
تامین ۳۰۰ لیتر بر ثانیه آب شرب در غرب استان سمنان
احسانی بحران آب شرب را از دیگر مشکلات غرب استان عنوان کرد و گفت: با توجه به افتتاح خط انتقال آب شرب در مرز استان و پیگیری های انجام شده و مصوبه ۱۳ بندی در این حوزه توانستیم روزانه به طور میانگین ۳۰۰ لیتر بر ثانیه آب شرب در این خط انتقال تامین کنیم که با این اقدام کیفیت آب شرب به مقطع رضایت بخشی رسیده است.
به گفته وی، یکی از راهکارها و مطالبه اصلی کشاورزان غرب استان سمنان، انتقال کل حقابه مردم گرمسار از سد نمرود به وسیله لوله است.
این مسوول با اشاره به اینکه میزان لوله گذاری از شهر گرمسار حدود ۷۵ کیلومتر و از سد انحرافی سیمین دشت ۴۰ کیلومتر است، ابراز کرد: مطالعات این طرح انجام شده و آماده اجرا است.
مدیریت برداشت آب از حوزه آبریز حبلهرود
احسانی تخلیه روستای سلهبن را از جمله مصوبههای مهم برای رفع بحران کم آبی در گرمسار عنوان کرد و گفت: تخلیه این روستا بستر لازم برای آبگیری کامل حجم مخزن سد را ایجاد میکند.
وی حقابه عادی و قانونی مردم غرب استان سمنان را ۳۲۰ سنگ اعلام و اضافه کرد: در شرایط تابستان و خشکسالی تامین ۱۵۰ تا ۲۰۰ سنگ آب، آسیب در بخش کشاورزی را کاهش میدهد، در حالی که اکنون ۲۰ تا ۳۰ سنگ آب در بخش کشاورزی غرب استان تامین میشود.
مدیر عامل شرکت آب منطقهای سمنان تصریح کرد: مدیریت برداشت آب از حوضه آبریز حبلهرود در بالادست و پایین دست از عوامل مهمی است که چالش کمآبی در غرب استان را جدیتر کرده است.
اهمیت حبلهرود برای استان سمنان
«حَبلهرود» رودی به طول ۲۴۰ کیلومتر در حوضه آبریز کویر مرکزی است که از ارتفاع حدود ۲ هزار و ۸۰۰ متری دامنه رشتهکوههای البرز و شاهمحمدقله و هما در شمال شرقی فیروزکوه، از رشتهکوههای البرز سرچشمه میگیرد و به نام رود «گور سفید» با مسیر عمومی شمالی ـ جنوبی، از دامنه شمالی کوه مارآب عبور میکند. سپس به سمت غرب تغییر مسیر داده و نخست با رودخانه «ساواشی» مخلوط میشود و «فیروزکوه» نام میگیرد.
حبلهرود تنها رودخانهای دائمی استان سمنان است که کشت و زرع گرمسار را آبیاری میکند.
چندین ریزابه به نامهای گورسفید، ساواشی، نمرود، آب دره درده، دلیچای، شاه بلاغی، آب کبوتر دره، آب دره شور به حبلهرود میریزند. حبلهرود خود ریزابه رودخانه گلو است و گستردگی حوضه آبریز آن سه هزار و ۲۰۰ کیلومترمربع است.
شهرستانهای گرمسار و آرادان در غرب استان سمنان واقع شدند که شغل اغلب مردم این منطقه کشاورزی و دامپروری است و به همین سبب گرمسار و آرادان به قطب کشاورزی استان سمنان شهرت یافته است.
سالهای طولانی است که مردم این منطقه درباره حقابه واقعی و قانونی خود از سد نمرود و رودخانه دائمی حبله رود مطالباتی دارند و معتقدند در مورد این منابع آبی، بالادستیها در منطقه فیروزکوه این حقابه را درنظر نمیگیرند و حق شهروندان غرب استان از این منابع آبی که در طول تاریخ وجود داشته، به جاآورده نمیشود.