وجود خطر آتشسوزی در جنگلها علیرغم کاهش بارش در سال جاری
در پی کاهش میزان بارندگی در سطح کشور نسبت به سال گذشته یک عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور گفت: این وضعیت باعث کاهش رشد پوشش گیاهی بهعنوان یکی از عوامل آتشسوزی در جنگلها میشود اما به معنای مصونیت از آتشسوزی در سال جاری نیست.
احمد رحمانی در گفت و گو با ایسنا، ضمن اشاره به پیشبینی کاهش میزان بارندگیهای طی امسال در کشور نسبت به سال گذشته اظهار کرد: رشد انبوه و خشک شدن پوشش گیاهی سبز شده در فصل بهار یکی از عوامل آتشسوزی در منابع طبیعی است که این پوشش گیاهی امسال با توجه به کاهش میزان بارندگیها، رشد کمتری را نسبت به سال گذشته خواهد داشت اما این مساله را نباید به معنای مصونیت از آتشسوزی برداشت کرد.
وی ادامه داد: رشد انبوه پوشش گیاهی درپی بارندگی و مستعد شدن پوشش گیاهی خشک شده برای آتشسوزی همزمان با افزایش دمای هوا تنها یکی از عوامل موثر در وقوع حریق است بنابراین کاهش پوشش گیاهی به این معنی نیست که در سال جاری شاهد وقوع آتشسوزی در کشور نخواهیم بود همچنین کاهش میزان بارندگی به مفهوم از بین رفتن یا رشد نکردن کامل پوشش گیاهی نیست.
یک عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور با اشاره به بارندگیهای کم و حاکمیت خشکسالی تاکید کرد: بهزودی پوشش گیاهی کمی هم که اکنون وجود دارد خشک خواهد شد و مستعد آتشسوزی میشود بنابراین احتیاطهای واجبی که همواره بر آنها تاکید میشود از جمله روشن نکردن آتش در طبیعت، اطمینان از خاموش شدن کامل آن، رها نکردن سیگار، شیشه، فلزات و … در طبیعت که منجربه به ایجاد حریق میشود باید رعایت شوند چراکه همواره خطر وقوع حریق وجود دارد.
وی ضمن بیان اینکه وضعیت منابع طبیعی و محیط زیست کشور بسیار شکننده است، گفت: با توجه به تاثیرات تغییرات اقلیم و خشکسالی که امسال همه نقاط کشور با آن دست به گریبان است، اکوسیستمها بسیار وضعیت شکنندهای پیدا کردهاند و همین مساله اهمیت تلاش در جهت حفاظت از منابع طبیعی را بیش از پیش پررنگ میکند.
رحمانی درباره تمهیدات پیشگیرانهای که لازم است پیش از وقوع آتشسوزی از سوی مدیران اجرایی اتخاذ شود، اظهارکرد: محققان مطالعات و تحقیقات زیادی را طی سالها در زمینه آتشسوزی جنگلها و روشهای مقابله با آن انجام دادهاند اما متاسفانه از آنجایی که همانند گذشته ارتباط مناسبی بین بخش اجرایی و محققان وجود ندارد، بخش اجرایی کمتراز نتایج این تحقیقات بهمنظور پیشگیری و مقابله با حریقهای جنگلی استفاده کرده و لازم است این ارتباط بیشتر شود و دستگاههای اجرایی در استانها، اکوسیستمها، مراتع و جنگلهای مختلف از نتایج تحقیقات و روشهایی که متناسب با وضعیت آتشسوزی و منطقه مورد نظر است، بهره ببرند.
به گفته این عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، از آنجایی که اقدام بهموقع برای اطفای حریق در ساعات اولیه تاثیر زیادی در مهار آتش و جلوگیری از گسترش و شدت یافتن آن دارد، اگر نهادهای اجرایی از نتایج مطالعات محققان استفاده و نقاط بحرانی را تعیین و پیش از وقوع آتشسوزی یکسری امکانات و تجهیزات اطفای حریق را مهیا کنند میتوانند مانع از گسترش حریق شوند و آتشسوزی را با امکانات کم مهار کنند. در غیر این صورت با گسترش وسعت و شدت آتشسوزی، به تجهیزاتی جهت اطفای حریق نیاز پیدا میکنند که در بسیاری از موارد از آنها برخوردار نیستیم.
وی ضمن بیان اینکه آتشسوزی جنگلها در مواردی طبیعی است و در بسیاری از کشورها رخ میدهد، اظهار کرد: بهدلیل اینکه ایران دارای اقلیم خشک و نیمه خشک است و پوشش جنگلی محدودی دارد، بحران آتشسوزی در کشور ما از اهمیت بالایی برخوردار است چراکه علاوهبراز بین رفتن پوشش کم گیاهی و جنگلی، احیا و بازگشت آنها به حالت اولیه بسیار دشوار و زمانبر خواهد بود بنابراین پیشگیری از آتشسوزیهای گسترده در جنگلها و مراتع کشور امری ضروری است.
رحمانی در پایان با اشاره به اینکه از بین رفتن پوشش گیاهی تنها ظاهر خساراتی است که آتشسوزی به محیط زیست و اکوسیستم وارد میکند، تصریح کرد:عمق خسارات ناشی از آتشسوزی را باید در از بین رفتن خاک و تمام میکروارگانیسمهای آن از جمله انواع قارچها و باکتریها جست و جو کرد چراکه بازسازی خاک سالیان زیادی زمان میبرد و در این مدت شرایط برای افزایش فرسایش خاک فراهم خواهد شد. از این رو اقدامات پیشگیرانه بهترین راهکار در زمینه آتشسوزی در منابع طبیعی است و ضرورت دارد متولیان و مسئولان اجرایی در این زمینه پیش از وقوع حریق به امکانات، تجهیزات و نیروهای آموزش دیده مجهز باشند تا بتوانند از وقوع آتشسوزیهای گسترده در عرصههای طبیعی کشور و خسارتهای جبران ناپذیر ناشی از آن جلوگیری کنند.