توسعه سامانه هوشمند مناطق حفاظت شده همدان از ایجاد مرکز مانیتورینگ تا ایستگاه پایش
به گزارش خبرنگار ایرنا، استان همدان با وسعت ۱۹ هزار و ۳۶۷ کیلومتر مربع دارای ۶ منطقه محافظت شده به وسعت ۶۲ هزار و ۳۵۱ هکتار است که از جمله می توان به منطقه شراء در شرق همدان، ملوسان در نهاوند، آلموبلاغ اسدآباد، خانگرمز تویسرکان، لشگردر و گلپرآباد ملایر اشاره کرد.
همچنین محیط زیست این استان ۱۳ منطقه تیراندازی و شکار ممنوع به وسعت بیش از ۲۰۲ هزار هکتار دارد که شامل منطقه شکار ممنوع الوند، زند، تجرک، آردوشان، غینرجه و آرداق، علوی، کرفس، قهاوند (طاحون آباد)، تالاب های شیرین سو، آبشینه، آقگل، اکباتان و چم شور می شود.
گونه های مختلفی در طبیعت سرسبز همدان می روید که شامل یک هزار و ۵۴۰ گونه از ۵۱۱ جنس و ۹۰ خانواده همچنین تعداد گونه های دارویی استان ۳۱۵ گونه از ۲۰۹ جنس و ۷۱ خانواده است که ۱۵۹ گونه دارای استفاده سنتی و ۱۵۶ گونه بدون استفاده سنتی در استان بوده ولی دارای ارزش دارویی است.
از کل گیاهان استان، تعداد ۲۱۰ گونه انحصاری ایران و ۳۳ گونه انحصاری استان همدان است که همگی آسیب پذیر و در معرض خطر هستند و بیشترین تعداد گونه های انحصاری استان متعلق به جنس Asteragalusگون با ۸۵ گونه انحصاری ایران و ۱۳ گونه انحصاری استان همدان شناسایی شده است.
براساس طبقه بندی تالاب های ایران در استان همدان ۲۷ تالاب مصنوعی و طبیعی وجود دارد که از مهمترین تالاب های استان می توان به تالاب های مصنوعی و شکار ممنوع شیرین سو، آبشینه، اکباتان و از تالاب های طبیعی و با ارزش استان که در حال حاضر مورد تهدید است به تالاب شکار ممنوع آقگل ملایر، پیرسلمان و چم شور ملایر اشاره کرد.
سیده مریم محمدی مدیرکل حفاظت محیط زیست همدان در گفت و گویی با خبرنگار ایرنا به بیان اقدامات صورت گرفته توسط این مجموعه در سه سال گذشته پرداخت که در زیر می خوانید:
ایرنا: در راستای ارتقا و توسعه سامانه هوشمند مناطق حفاظت شده چه اقداماتی صورت گرفته است؟
محمدی: در سده اخیر که جهان به سمت مدیریت داده و هوشمند سازی حرکت می‌کند مجموعه محیط زیست هم همسو با پیشرفت و افزایش بهره گیری از تکنولورژی ناگزیر به حرکت در این سمت و سو است، بنابراین در راستای ارتقا و توسعه سامانه هوشمند منطقه حفاظت شده خانگرمز تویسرکان به سه دوربین پیشرفته مجهز شد تا زمینه پایش و نظارت آنلاین و ۲۴ ساعته، اطلاع سریع از ورود شکارچیان غیرمجاز به منطقه، جلوگیری از تخریب و تصرف و از همه مهمتر تهیه بانک اطلاعاتی خوب و دقیق از تنوع زیستی منطقه فراهم می شود.
همچنین منطقه حفاظت شده لشگردر ملایر نیز به سه دوربین مجهز شد که مرحله دوم پایش هوشمند منطقه حفاظت شده لشگردر بهره برداری و در این مرحله سه دکل در دامنه ارتفاعات منطقه نصب شد.
در کنار دوربین های فاز اول، درصد بالایی از مناطق تحت حفاظت هوشمند قرار گرفته و همه تصاویر از هر ۲ منطقه حفاظت شده خانگرمز و لشگردر به مرکز مانیتورینگ اداره کل منتقل می شود.
ایرنا: آیا ارتقای شبکه پایش محیط زیست نیز در دستور کار بوده است؟
محمدی: در این راستا چهار ایستگاه پایش کیفیت هوای شهری و نمایشگر شهر همدان خرید، نصب و راه اندازی شد، همچنین مجموعه آزمایشگاه های اداره کل حفاظت محیط زیست استان، ملایر، اسدآباد، رزن، نهاوند و تویسرکان به ادوات پایش آب، فاضلاب و صوت تجهیز شد.
خرید دوربین دیده بان، دوربین حرارتی و خرید و تجهیز همه محیط بانان و کارشناسان محیط طبیعی به ۵۰ دستگاه دوربین چشمی نیز صورت گرفت.
از دیگر اقدامات موثر این مجموعه در سه سال گذشته را خریداری دستگاههای ردیاب انفرادی و خودرویی برای ماموران یگان حفاظت با هدف تامین امنیت آنها عنوان کرد.
ایرنا: برای استفاده بهینه از پساب چه اقداماتی صورت گرفته است؟
محمدی: در راستای بازچرخانی پساب صنعتی و انسانی به منظور استفاده بهینه و بهره وری آب ۲۱ تصفیه خانه صنعتی با ظرفیت تقریبی ۲ هزار و ۵۰۰ متر مکعب در روز بهره برداری شد.
این کار با هدف استفاده مجدد یا بازچرخانی آب در مجموعه های صنعتی بدون تصفیه خانه استان صورت گرفت و در عین حال۱۰ تصفیه خانه فاضلاب واحدهای صنعتی در استان همدان بهسازی و نوسازی شده است.
اعتبار لازم به منظور رفع مشکلات محیط زیستی برخی از واحدهای صنعتی استان به میزان ۱۵۰ میلیارد ریال از محل تسهیلات صندوق ملی محیط زیست تامین شد.
پایش مستمر همه رودخانه های دائمی و سدهای استان شامل رودخانه های دره مرادبیگ، عباس آباد، گاماسیاب، یلفان و سدهای اکباتان، خرم رود، کلان، شیرین سو و آبشینه مستمر انجام می شود.
مطالعه طرح جامع مدیریت زیست بومی تالاب آقگل ملایر، انجام مطالعات تعیین حقابه تالاب آقگل در حوزه آبریز دریاچه نمک انجام شد و در راستای مدیریت منابع آبی واقع در مناطق تحت مدیریت و آبرسانی به گونه های شاخص تنوع زیستی این مناطق، ساخت ۲ دهانه دریچه کنترل سیلاب بر روی دیواره تالاب آقگل صورت گرفت.
ایرنا: قانون هوای پاک در چه مرحله ای است؟
محمدی: نظارت بر اجرای قانون هوای پاک از تکالیف محیط زیست است که در این راستا نصب و راه اندازی سیستم غبارگیر برخی از واحدهای صنعتی آلاینده استان از جمله شرکت سیمان اکباتان، دولومیت نهاوند، واحدهای سیلیس کوبی و فولاد راد انجام شد.
وضعیت واحدهای فروسیلیس استان همدان و شهرک صنعتی جوکار به صورت تصویر پایش و تمهیدات اتصال دوربین های پلاک خوان شهری به سامانه سیمفا در شهر همدان، افزایش تعداد مراکز معاینه فنی، طرح زوج و فرد با دستور استاندار همدان در راستای کاهش ترافیک شهری و کاهش آلایندگی هوا، نظارت بر عملکرد دستگاه های مرتبط در برنامه عمل مدیریت کانون های مولد گرد و غبار در راستای کاهش آلودگی اجرا می شود.
وی همچنین از پایش مستمر وضعیت هوای شهرهای استان، تامین اعتبار لازم و مطالعه سیاهه انتشار آلودگی هوای شهر همدان، تشکیل جلسات کارگروه کاهش آلودگی هوای به ریاست استاندار، کنترل پهنه های ریزگرد داخلی در استان برابر برنامه عمل مدیریت کانون های مولد گرد و غبار در استان خبر داد.
ایرنا: آیا برای ساماندهی پسماند فکری شده است؟
محمدی: تامین اعتبار، عقد قرارداد مطالعه و مکان یابی سایت مدیریت پسماندهای صنعتی و ویژه استان صورت گرفت.
محیط زیست بر انتقال سه هزار و ۸۹۰ تن پسماند صنعتی و ویژه شامل لجن تصفیه خانه های صنعتی، لجن آغشته به مواد نفتی، داروهای تاریخ گذشته، پسماندهای شیمیایی مراکز بیمارستانی، داروهای دامپزشکی و نهاده های دامی فاسد شده به مراکز مدیریت پسماند داخل کشور نظارت داشت.
انتقال کامل پسماندهای دارویی و شیمیایی استان به مراکز مجاز کشوری در اصفهان و کرج به میزان تقریبی ۲۷۵ تن صورت گرفت.
بازنگری و به روز رسانی ناحیه بندی مدیریت پسماندهای عادی در جنوب و شمال استان، اجرای پویش ملی مسیر سبز ایران پاک به طول تقریبی ۲ هزار کیلومتر در پنج مرحله، اجرای طرح سراسری پاکسازی مسیرهای استان در پاییز سال گذشته با مشارکت همه دستگاه های اجرایی و حل معضل پراکندگی پسماندهای پلاستیکی از دیگر اقدامات صورت گرفته است.
اجرای طرح بی خطرسازی ۱۰۰ درصدی پسماندهای عفونی استان صورت گرفت و همدان به عنوان آزمونه (پایلوت) کشوری در زمینه بی خطر سازی پسماندهای پزشکی انتخاب شد.
اجرای طرح بی خطرسازی ۱۰۰ درصدی پسماندهای عفونی استان صورت گرفت و همدان به عنوان آزمونه (پایلوت) کشوری در زمینه بی خطر سازی پسماندهای پزشکی انتخاب شد.مدیریت شیرابه سایت مدیریت پسماند شهر همدان از طریق ایجاد سه لاگون ایزوله مهندسی در محل سایت صورت گرفت.
۱۲ جلسه استانی کارگروه مدیریت پسماند به منظور راهبری و مدیریت مسائل مرتبط با پسماند استان در بخش های صنعتی، عادی، ویژه، کشاورزی و پزشکی برگزار شده است.
۲۱ واحد صنعتی و خدماتی استان در همایش ملی صنعت و خدمات سبز شرکت و ۲ واحد صنعتی و یک واحد خدماتی به عنوان واحدهای سبز ملی انتخاب شدند و همایش استانی قدردانی از واحدهای صنعتی و خدماتی سبز استان نیز برگزار شد.
ایرنا: عملکرد محیط زیست در صدور مجوزهای زیست محیطی را بفرمایید؟
محمدی: در راستای صدور مجوزهای محیط زیستی، بررسی و صدور مجوز هشت طرح مشمول ارائه گزارش ارزیابی اثرات زیست محیطی صورت گرفت.
تسریع در بررسی و صدور مجوز، هشت گزارش ارزیابی اثرات زیست محیطی شامل راه اندازی چهار شهرک صنعتی استان (شهرک صنعتی بوعلی ۴ و قهاوند۲- شهرک صنعتی ازندریان – بوعلی ۳)، نیروگاه سیکل ترکیبی ملایر، تصفیه خانه های قهاوند، دمق و تونل گردنه اسداباد انجام شد.
صدور سه هزار و ۲۵۴ موافقت نامه استقرار و توسعه و افزایش ظرفیت استعلامات صنعتی خدماتی تولیدی، ۳۶۷ موافقت بهره برداری استعلامات صنعتی خدماتی تولیدی از دیگر فعالیت ها است.
همچنین ۱۹ جلسه کمیسیون ماده ۱۱ قانون هوای پاک به منظور بررسی و مساعدت با استقرار یا بهره برداری واحدهای صنعتی استان و موافقت با ۱۳۰ مورد از مجموع ۱۴۸ پرونده واصله به دبیرخانه برگزار شده است.
تسهیل و تسریع در بررسی و اعلام نظر واحدهای گلخانه ای و نیروگاه های خورشیدی، برگزاری ۱۲ جلسه کارگروه آلودگی هوا و ۷۴ مصوبه و ۶ جلسه شرایط اضطرار با ۴۴ مصوبه از دیگر اقدامات صورت گرفته است.
ایرنا: برای جلب مشارکت های مردمی چه کاری شده است؟
محمدی: در راستای آموزش و جلب مشارکت های مردمی ارائه بیش از ۲۲۵ هزار ساعت آموزش های زیست محیطی به جامعه هدف در راستای ارتقای فرهنگ حفاظت از محیط زیست و اصلاح الگوی مصرف و مدیریت سبز صورت گرفت.
راه اندازی ۸۱ خانه محیط زیست در همدان با هماهنگی استانداری در راستای سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری نیز در این راستا بود.
پنج هزار و ۴۹ نفر از ۶ مناطق حفاظت شده استان بازدید همچنین تهیه ۳۲ ساعت موشن گرافی، پویانمایی و انیمیشن آموزشی، برگزاری بیش از ۱۵ جلسه و طرح مشترک آموزش و مشارکتی محیط زیستی با سازمان‌های مردم نهاد و دستگاه‌ها و ارگان‌های استانی، ایجاد خانه فن آور محیط زیست با همکاری پارک علم و فن آوری صورت گرفت.
تدوین دانش بومی سنتی محیط زیست استان در مراحل نهایی قرار دارد و کتابخانه و مرکز اطلاع رسانی علمی تخصصی محیط زیست با ۸۰۰ میلیون ریال اعتبار به کتاب های متنوع برای استفاده علاقه مندان و پژوهشگران مجهز شد.
ایرنا: با توجه به بهره گیری از فضای مجازی برای خرید و فروش پرندگان، چه اقدامی صورت گرفته است؟
محمدی: تعداد تخلفات کشف شده در سه سال گذشته ۲۲۰ فقره، تعداد متخلفان دستگیرشده ۲۹۴ نفر و تعداد تخلفات کشف شده در بستر فضای مجازی ۲۵ فقره بوده است.
ضبط ۶۸ قبضه اسلحه شکاری و جنگی از متخلفان شامل ۴۸ قبضه سلاح مجاز، ۱۸ قبضه سلاح شکاری غیرمجاز و ۲ قبضه سلاح جنگی و تعداد ۳۲۰ مورد ادوات شکار و صید شامل فشنگ، چاقو، چراق قوه، تور ماهیگیری و زنده گیری پرندگان از متخلفان در مناطق حفاظت شده و زیستگاه های حیات وحش استان کشف و ضبط شد.
چهارباب اسلحه خانه استاندارد از محل اعتبارات استانی در مناطق حفاظت شده ساخته و رسیدگی و پیگیری ۳۶۷ فقره شکایت و گزارش های واصله به این اداره کل و سامانه ۱۵۴۰، استفاده از ظرفیت مجازات های جایگزین حبس به میزان ۱۵ هزار ساعت در راستای حفاظت از محیط زیست عملی شد.
ایرنا: وضعیت اعتبارات تملک سرمایه ای محیط زیست چگونه است؟
محمدی: در راستای افزایش منابع انسانی و اعتبارات، اختصاص ۲ نیرو از طرح شهید زین الدین توسط استاندار به اداره کل صورت گرفت.
افزایش ۴۵۰ درصدی اعتبارات تملک سرمایه ای این اداره کل و تصویب ۲۶۰ میلیارد ریال اعتبار از محل طرح های سفر ریاست جمهور و نوسازی و توسعه ناوگان حمل و نقل اداره کل استان از محل اعتبارات استانی – ملی صورت گرفت.
اختصاص ساختمان اداری از محل فضاهای مازاد دولتی به حفاظت محیط زیست شهرستان همدان و فامنین، اختصاص ۱۰ میلیارد ریال از محل حقوق دولتی معادن با دستور استاندارد به اداره کل محیط زیست، ساماندهی و تبدیل وضعیت همه ایثارگران شاغل در اداره کل حفاظت محیط زیست از دیگر فعالیت های این اداره کل در سه سال گذشته است.
