چهارسال خشکسالی مستمر؛ بارشها در گیلان ۱۵ درصد کاهش یافت
محمددادرس روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: در این مدت در سطح کشور هم ۲۰۸ میلیمتر باران باریده است که نسبت به دوره بلندمدت (۳۰ ساله) نزدیک به سه درصد کاهش نشان می دهد.
وی افزود: در این مدت ۲۵۲ میلیمتر باران نیز در حوزه آبریز گیلان بارید که نسبت به دوره بلندمدت کاهش ۱۶ درصدی داشته و بر این مبنا استان و حوزه آبریز تحت شرایط کم بارشی قرار دارد.
دادرس با بیان اینکه تقریبا چهارسالی است که شاهد خشکسالی و کم آبی به ویژه خشکسالی هواشناسی کشاورزی در استان هستیم، اضافه کرد: میزان بارندگی در فصل بارش و زمان کشت و کار کاهش یافته و باران مناسب دریافت نمی‌شود.
خشکسالی هواشناسی به حالتی از خشکی ناشی از کمبود بارندگی اطلاق می شود.
وی به رتبه اول گیلان در کمترین میزان بارش در حوزه آبریز اشاره کرد و ادامه داد: رودخانه‌های تالش با ۱۲۰ میلیمتر بارندگی نسبت به دوره بلندمدت بارش و دبی آب کمتر دریافت کردند، رودهای بین سفیدرود و هراز که تامین کننده آب سد منجیل است نزدیک ۸۱ میلیمتر کاهش بارش را نسبت به بلندمدت تجربه کرد و سفیدرود نیز نزدیک ۶۲ میلیمتر بارش کمتری دریافت کرده است.
رودخانه‌های تالش با ۱۲۰ میلیمتر بارندگی نسبت به بلندمدت بارش و دبی آب کمتر دریافت کردند. مدیرکل هواشناسی گیلان در ادامه با تشریح بیشترین کاهش بارندگی در مناطق مختلف گیلان نسبت به دوره بلندمدت بیان کرد: بیشترین کاهش بارندگی در شهرهای رودبار با ۳۸ درصد و منجیل و دیلمان با ۳۷ درصد ثبت شده‌است.
وی اظهار کرد: همچنین در بخش مرکزی گیلان ۹۷۰ میلیمتر بارندگی با کاهش ۱۲ درصد، غرب استان ۷۵۲ میلیمتر با ۱۵ درصد کاهش، شرق ۸۴۳ میلیمتر با ۱۸ درصد و در مناطق کوهستانی ۲۹۴ میلیمتر با ۲۱ درصد نسبت به بلند مدت ثبت شده‌است.
مدیرکل هواشناسی گیلان در پاسخ به سئوال ایرنا مبنی بر چرایی کاهش بارشها افزود: تغییرات اقلیمی ناشی از صنعتی شدن و استفاده از سوخت‌های فسیلی، آب شدن برف‌های مناطق قطبی و تاثیر دورپیوندهایی مانند ال‌نینو و لانینا از مواردی است که در افزایش دما و یا تغییر رژیم بارشها موثر هستند.
وی ادامه داد: بارندگی‌ها در گیلان در گذشته ملایم و مداوم بود اما در سال‌های اخیر شرایط تغییر کرده و در زمان کوتاه حجم زیادی از بارشها اتفاق می‌افتد که ۹۰ تا ۱۳۰ سانتیمتر برف در مدت ۱۲ تا ۱۵ ساعت، ۲۹۰ میلیمتر بارندگی طی هفت ساعت در املش و ۵۰ میلیمتر باران در رشت طی مدت ۲ ساعت نمونه‌ای از این تغییرات است.
تغییر اقلیم و افزایش گرما
مدیرکل هواشناسی گیلان به تغییر اقلیم، جابجایی فصل‌ها و افزایش دما اشاره کرد و افزود: در گذشته هوا از شهریورماه به سمت خنک شدن پیش می‌رفت اما اکنون گاهی تا اواسط مهر دما افزایش می‌یابد همه این موارد به نحوی در تغییرات آب و هوا نقش دارند.
در گذشته از شهریور به سمت خنک شدن پیش می‌رفت اما اکنون گاهی تا اواسط مهر دما افزایش می‌یابد همه این موارد به نحوی در تغییرات آب و هوا نقش دارند. وی در ادامه با تشریح بارشها در سال زراعی اظهار کرد: بارندگی از ابتدای مهرماه تاکنون در برخی از ماه‌ها خوب بود؛ در مهرماه ۱۵۱ میلمیتر بارش داشتیم که نسبت به مدت مشابه سال زراعی قبل از آن خوب بوده و نسبت به دوره بلندمدت یک درصد افزایش داشته که البته قابل توجه نیست.
دادرس با بیان اینکه ۵۳ میلیمتر بارندگی با کاهش ۶۵ درصدی در آبان ثبت شد، ادامه داد: آذرماه نیز ۷۶ میلیمتر باران بارید که نسبت به بلندمدت ۳۴ درصد کاهش یافته‌است.
وی با بیان اینکه بارش کم و افزایش دما از شاخص‌های مهم خشکسالی است، افزود: بر اساس پیش‌بینی بلندمدت هواشناسی، بارش باران در خرداد امسال در حد نرمال (۲۶ میلیمتر) خواهد بود و در جلگه مرکزی می‌تواند تا ۲۰ میلیمتر بیشتر از نرمال باشد.
مدیرکل هواشناسی گیلان ادامه داد: همچنین بارش خرداد در حوزه آبریز استان نزدیک ۱۵ میلیمتر در حد نرمال یا ۱۰ درصد کمتر از این حد خواهد بود، اظهار کرد: بارش نرمال تیرماه نیز ۴۴ میلمتر است و در حوزه آبریز نیز با نزدیک ۹ میلیمتر بارندگی ۲۰ تا ۵۰ درصد کاهش بارش خواهیم داشت.
رتبه نخست گیلان در افزایش دما
وی در ادامه با بیان اینکه گیلان رتبه نخست افزایش دما را به خود اختصاص داده‌است، گفت: دمای استان در سال زراعی جدید (مهرماه تاکنون) نسبت به سال گذشته ۱.۶ درجه و نسبت به بلندمدت سه درجه افزایش یافته‌است.
دمای استان در سال زراعی جدید (مهرماه تاکنون) نسبت به سال گذشته ۱.۶ درجه و نسبت به بلندمدت ۳ درجه افزایش یافته‌است. دادرس اظهار کرد: همچنین خرداد دمای نرمال در گیلان ۲۲ درجه سلسیوس است و پیش بینی می‌شود که یک یا ۲ درجه گرمتر باشد و دمای نرمال تیرماه ۲۵ درجه سلسیوس و یک درجه گرمتر از نرمال پیش‌بینی شده و بر اساس پیش بینی و آمار بلندمدت ۵۰ ساله، روند افزایش دما تداوم دارد.
وی با بیان اینکه ۴۴ درصد بارش‌های گیلان در پاییز، ۲۶ درصد زمستان، ۱۱ درصد بهار و ۱۹ درصد در تابستان است، افزود: از ۱۹ درصد بارش باران در تابستان نزدیک ۱۰ درصد فقط در شهریور می‌بارد و بر این اساس در فصل کشت بارش مناسبی نداریم که با این حال موضوع خشکسالی هواشناسی کشاورزی مطرح است.
مدیرکل هواشناسی گیلان با تشریح خشکسالی ۱۰ ساله استان اظهار کرد: در این مدت نزدیک به ۳۳ درصد از مساحت استان در وضعیت خشکسالی بسیار شدید و ۱۶ درصد از پهنه گیلان نیز دارای خشکسالی شدید است.
