ایران روی پهنه وسیعی از گسل‌ها واقع شده است
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری فارس به نقل از روابط عمومی وزارت علوم، محمدحسن بازیار رئیس پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله در نشست تخصصی”ملاحظات ساخت و ساز در پهنه‌های گسلی و آخرین دستاوردهای موجودـ» که به مناسبت بیستمین سالروز زلزله بم در پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله برگزار شد، گفت: در حالی که در دنیا مناطقی وجود دارند که با مسأله زلزله مواجه نیستند، برخی دیگر از مناطق مانند ژاپن و نیوزلند بسیار لرزه‌خیزتر از ایران هستند. با این وجود تمرکز جمعیتی ما در نقاط لرزه‌خیز بیشتر از اکثر کشورهای لرزه‌خیز دنیا است.
رئیس پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله با اشاره به اینکه فلات ایران از نظر زمین‌شناسی یک زون خرد شده است؛ افزود: در کشور ما از البرز تا هرمزگان، گسل‌های متعددی گسترده شده است، به‌طوری که پهنه وسیعی از کشورما، روی گسل‌ها واقع شده است.
وی تأکید کرد: مناطق لرزه خیز ایران به گونه‌ای است که اکثر شهرهای ما در نزدیکی گسل‌ها واقع شده‌اند و لذا تمرکز جمعیتی کشور بیشتر در مناطقی در نزدیکی و یا روی حریم گسل واقع شده است و این شرایط، تفاوت لرزه‌خیزی ایران با سایر مناطق لرزه خیز جهان است.
بازیار افزود: با توجه به این واقعیت لازم است بپذیریم و بیاموزیم که ساخت و سازها باید به گونه‌ای صورت بگیرد تا مردم ما از گزند زمین‌لرزه در امان باشند؛ چرا که اگر قرار باشد در نزدیکی و حریم گسل‌ها به‌هیچ وجه ساخت و سازی انجام نشود؛ مساحت قابل توجه‌ای از کشور قابل ساخت و ساز نخواهد بود. به‌عبارت دیگر محققین و مهندسان ما باید دنبال پیدا کردن روشی باشند که بتوانیم سازه‌هایمان را چنان بهسازی و مقاوم‌سازی کنیم که در نزدیکی و روی حریم گسل نیز شرایط برای مردمان ایمن باشد. البته پیش‌نیاز و لازمه بهسازی و مقاوم‌سازی این‌گونه سازه‌ها، شناخت و درک صحیح و دقیق از وضعیت گسل‌های کشور است.
رئیس پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله با تأکید بر ضرورت بهینه‌سازی در کشور، یادآور شد: که از سه نوع گسل‌ها در دنیا، در ایران دو نوع گسل معکوس و یا امتدادلغز، متداول‌تر است و بر اساس آمار موجود میزان جابه‌جایی گسل‌ها حدود یک تا دو متر است. لذا برای بهسازی سازه‌ها باید روی گسل‌های معکوس و امتدادلغز متمرکز شویم.
وی در مورد پیشرفت محققین ایرانی درباره تحقیقات در این زمینه خاطر نشان کرد: بررسی‌های ما نشان می‌دهد که بخش عمده‌ای از تحقیقات قابل ذکر در زمینه گسلش در دنیا از سوی محققان ایرانی بوده است، به گونه‌ای که ۴۰ درصد از تحقیقات جهان در این حوزه از سوی پژوهشگرانی بوده که در ایران زندگی می‌کنند.
رئیس این پژوهشگاه با اشاره به روش‌های مختلف پیشنهاد شده در دنیا برای مقاوم‌سازی و بهسازی سازه‌ها به بیان معایب هر کدام از آنها پرداخت و گفت: هر چند که در هر کدام از این روش‌ها در آزمایشگاه به نتایج قابل قبولی می‌رسیم، ولی نباید به سرعت به سراغ تدوین دستورالعمل مقاوم‌سازی سازه‌ها برویم ، بلکه لازم است تا از جنبه‌های مختلف نتایج حاصل از تحقیقات، مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد؛ چرا که در مسائل مرتبط با زلزله عدم قطعیت‌های زیادی وجود دارد.
گفتنی است، نشست تخصصی”ملاحظات ساخت و ساز در پهنه‌های گسلی و آخرین دستاوردهای موجود»، با همکاری مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران و برنامه اسکان بشر سازمان‌ملل‌متحد (UN-habitat) در پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله برگزار شد و در پایان این نشست بیانیه پژوهشگاه به مناسبت بیستمین سالروز وقوع زمین لرزه بم، قرائت شد.
پایان پیام/
