خبر نگران‌کننده وزیر نیرو درباره خشکسالی | ایران بیابان میشود؟
خشکسالی و کمبود آب در ایران هر روز وارد مرحله تازه‌ای میشود؛ مرحله تازه حالا از خبرهای تازه‌ای که درباره خشکسالی می‌رسد، سر برآورده است. تازه‌ترین خبر درباره وضع خشکسالی در ایران گزارش شده که بی‌آبی و در بعضی جاها فرونشست گریبان بیشتر بخش‌های مرکزی فلات ایران را گرفته است. از خراسان جنوبی تا کاشان، یزد، کرمان و شیراز، قم و تهران. این در حالی است که بیشتر از ۵۰ درصد جمعیت ایران در فلات مرکزی زندگی می‌کنند و کارشناسان می‌گویند فقط ده درصد آب تجدیدپذیر کشور در مرکز ایران است
، ۱۰۰ درصد مساحت استان های البرز، یزد و سمنان با خشکسالی مواجه اند به‌طوری‌که «شدت خشکسالی» در ۹۷ درصد از مساحت سمنان، ۸۷.۶ درصد از مساحت البرز و ۶۷.۹ درصد از مساحت استان یزد «شدید» تا «بسیار شدید» است.
بیشتر بخوانید: اتفاق هولناک و باورنکردنی که در مازندران خواهد افتاد
وزیر نیرو گفت: طبق شاخص‌های استانداردهای بین‌المللی، تقریبا تمام حوضه‌های آبریز کشور بر اساس بارش‌های ۳۶ ماهه گذشته، در شرایط بسیار خشک یا خشک قرار دارند.
به گزارش عرشه آنلاین، علی‌اکبر محرابیان، در نشست تخصصی با مدیران صنعت آب و فاضلاب کشور، گفت: ما متولی و مسئول امری هستیم که از یک سو با ناترازی و از سوی دیگر با تقاضای بسیار مواجه است که به عنوان حیاتی‌ترن عنصر حیات و زندگی برای رفاه، اقتصاد، امنیت و غیره مطرح میشود.
وزیر نیرو نبود آب را برابر با ممات دانست و افزود: به منظور مدیریت منابع آب کشور، مسئولیت فوق‌العاده سنگینی بر عهده یکایک ما است.
وی ادامه داد: امروز در طبعیت با شرایط ویژه و عدم امکان پیش‌بینی‌ها مواجه هستیم، از جمله می‌توان به تغییرات اقلیمی اشاره کرد به طوری‌که زمانی با افزایش بارش‌ها و زمانی با کاهش بارش‌ها و خشکسالی‌های پیاپی روبرو می‌شویم.
وی به گزارش اخیر شورای عالی آب اشاره و تصریح کرد: طبق شاخص‌های استانداردهای بین‌المللی، تقریبا تمام حوضه‌های آبریز کشور بر اساس بارش‌های ۳۶ ماهه گذشته، در شرایط بسیار خشک یا خشک قرار دارند.
محرابیان در این زمینه اظهار کرد: طی این ۳۶ ماه در برخی از حوضه‌های آبریز کشور، شرایط خشکسالی بسیار شدید و در برخی خشکسالی نسبتا بالا بوده است و چنانچه این مدت را با سنوات گذشته مقایسه کنیم، تقریبا در طی ۱۰ها سال گذشته، چنین شرایطی به صورت عمومی تجربه نشده است، اما با تلاش و کوشش همکاران شرایط تقریبا مدیریت شد و کمتر شاهد بروز و ظهور مشکلات حاد در این زمینه بودیم.
وزیر نیرو مدیریت منابع آبی کشور را به دو حوزه مدیریت عرضه و مدیریت تقاضا تقسیم کرد و گفت: اعمال هر دو مدیریت، لازم و ضروری است اما مدیریت بخش تقاضا با صرف هزینه‌های کمتری موانع و مشکلات را حل می‌کند.
وی با تاکید بر اینکه به هیچ عنوان با نگاه یک بعدی نمی‌توان در این زمینه موفق شد، ابراز داشت: به همان میزان که مدیریت بخش عرضه ضرورت دارد، مدیریت بخش تقاضا نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
محرابیان در این زمینه اضافه کرد: در مدیریت بخش عرضه با اقدامات سازه‌ای و سخت افزاری و نیز اقدامات نرم‌افزاری و سیاست‌گذاری مواجه هستیم، در این مسیر باید با بهره‌مندی از ابزارهای مختلف بیشترین نیازها و رضایت را با صرف کمترین میزان آب، پاسخگو بود و حاصل کرد.
مدیریت تقاضای آب به کجا رسید؟
وی با انتقاد از اینکه در بخش مدیریت تقاضای آب، اقدام خاصی صورت نگرفته است، یادآور شد: در مدیریت تقاضا، این امکان برای مصرف کننده فراهم میشود که با علم، آگاهی و روش‌هایی که اختیار است، میزان مصرف خود را مدیریت کند.
وزیر نیرو در ادامه سخنان خود به تجربه مثبت مدیریت بخش تقاضا در حوزه برق کشور به ویژه در زمان پیک مصرف تابستان دو سال اخیر اشاره کرد و افزود: در سال ۱۴۰۰از ۲۹ اردیبهشت تا ۳۱ خردادماه از یک تا سه نوبت با جدول و گاها بدون جدول برنامه‌ریزی در بخش خانگی خاموشی اعمال شد و در بخش صنعت نیز تامین برق به حداقل ممکن رسید؛ به رغم این شرایط در چهار ماهه گرم ۱۴۰۰ (تا ۱۵ مهرماه) کل مصرف بخش خانگی از یکم خرداد تا پانزدهم مهرماه همان سال برابر با ۴۸ میلیارد کیلووات ساعت شد.
محرابیان ادامه داد: بین سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ بیش از ۲ میلیون مشترک به شبکه برق کشور اضافه شد؛ علاوه بر آن تابستان ۱۴۰۲ به لحاظ اوج و استمرار گرما در مقایسه با سالیان گذشته بی‌سابقه بود. این در حالی است که در تابستان امسال خاموشی بخش خانگی در حد صفر بود، به عبارت دیگر ۲ میلیارد کیلووات ساعت از میزان مصرف برق کاسته شد.
به گفته وزیر نیرو، طبق فرمول‌های گذشته با ضرایب رشد، میزان مصرف برق حداقل باید ۲۰ درصد افزایش می‌یافت اما علی‌رغم کاهش میزان مصرف برق در تابستان امسال نسبت به مدت مشابه سال ۱۴۰۰، محدودیتی برای تامین برق اعمال نشد و از آن به عنوان مدیریت تقاضا یا مدیریت مصرف می‌توان نام برد.
وی تاکید کرد: ما در بخش عرضه اقدامات لازم را صورت داده‌ایم به طوری که به اندازه ۳۰ هزار مگاوات نیروگاه را در دستورکار قرار داده‌ایم و به مرور زمان افتتاح و به بهرهبرداری می‌رسند.
نصب کنتورهای هوشمند آب
وزیر نیرو در ادامه مهم‌ترین ابزار مدیریت تقاضا را نصب کنتورهای هوشمند آب عنوان کرد و گفت: پیشبرد این مهم امکان مدیریت مصرف را برای مشترکان فراهم می‌کند، این امر باید به شکل ویژه‌ای در دستورکار قرار گیرد و برقراری شبکه مدیریتی کامل، جامع و هوشمند در این باره کمک شایانی خواهد کرد.
محرابیان بیان کرد: با روش ارزان، منطقی و آسان می‌توان مصارف را کنترل کرد و در بسیاری از موارد تعریف ناترازی تغییر می‌کند. اگر سیاست‌ها، مقررات و روش‌های ناظر بر بخش مصرف و توزیع را اصلاح نکنیم نمی‌توان انتظار بهبود شرایط را داشته باشیم.
وی تاکید کرد: نباید اجازه داد از شبکه شرب کشور برای شرب دام استفاده شود، کشت انجام و فضای سبز آبیاری شود؛ با توجه به اینکه به ازای هر مترمکعب آب، هزاران هزار تومان هزینه و برای اجرای آن ده‌ها هزار میلیارد تومان از بیت‌المال صرف میشود، نباید آبیاری فضای سبز را با این آب انجام داد به این منظور می‌توان به راحتی پساب و آبهای دیگری را جایگزین آن کرد. در اینجا سوال این است که آیا قرار است به دام‌ها و فضای سبز آب تصفیه شده کلر زده شده و با گریدهای تصیفه‌خانه ارائه شود؟
وزیر نیرو گفت: مدیریت مصرف در بخش آب در مقایسه با بخش برق به مراتب ساده‌تر و آسان‌تر است، چرا که ناترازی‌ها کمتر و روش‌ها ساده‌تر بوده و ظرفیت مدیریت صرفه‌جویی در این بخش به مراتب بیشتر است. بر این اساس از شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور می‌خواهیم یک برنامه عملیاتی، دقیق و زمان‌بندی شده ارائه دهد.
محرابیان خاطرنشان کرد: روش‌ها و مدیریت منابع آبی و مصارف کشور این امکان را ایجاد می‌کند، در این زمینه می‌توان به پاداش ۴۰ درصد مشترکان برق در تابستان امسال اشاره کرد، این پاداش بعضا قبوض را با یک دوره صرفه‌جویی در مصرف، ارزان، رایگان یا بستانکار کرد.
وی در همین راستا اضافه کرد: در بخش آب نیز باید سیاست‌ها به گونه‌ای باشد که مشترکی که مصرف آب را مدیریت و زیر سقف الگو مصرف می‌کند، حائز دریافت پاداش شود و حتی آب مصرفی آن را رایگان کنیم و بالعکس با افزایش مصرف، تعرفه‌هابه صورت پلکانی با ضرایب سنگین محاسبه شود.
وی تعیین طرح‌های ویژه و با اولویت در بخش آب و فاضلاب کشور را از جمله اقدامات موثر برشمرد و اظهار کرد: مدیریت و کنترل پیشرفت این پروژه‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است این طرح‌ها پیگیری میشود و انجام به موقع آن و مدیریت حوادث احتمالی در حوزه آب، یکی از معیارهای بسیار مهم ارزیابی مدیران این بخش تلقی میشود؛ باید کمترین آسیب و دغدغه برای مردم در حوادث احتمالی آب ایجاد شود و لازم است مدیران مربوطه در این باره توجه ویژه‌ای به سامانه حوادث داشته و به صورت شبانه‌روزی در دسترس و در زمان حادثه در محل حضور داشته باشند.
محرابیان ضمن ابراز خرسندی از پیشبرد رو به رشد طرح جهاد آبرسانی در مناطق مختلف کشور یادآور شد: امسال اعتبار بسیار کمی به این بخش تزریق شده است، باید طی دو – سه ماه آینده اعتبارات این بخش را تکمیل کنیم، رئیس جمهور تقریبا هر یک ماه، یک تا دو مرتبه این طرح را در گزارش‌ها مطرح، پیگیری و مطالبه می‌کند. این طرح بسیار با اهمیت است و پیرو آن امیدهای بسیاری به وجود آمده و بر اساس برنامه‌های پیش‌بینی شده با اجرای ۱۲ هزار پروژه جهاد آبرسانی در روستاها بخش عمده تنش‌های آبی در روستاها به طور کامل باید مرتفع شود.
