سایه شوم فلاکت آبی بر زندگی ایرانیان / ۱۴ میلیون ایرانی گرفتار بحران آب۲۱ میلیون نفر مواجه با فقر آبی
در حال حاضر یعنی در مرداد سال ۱۴۰۲ بیش از ۲۱ میلیون ایرانی گرفتار با فقر آبی شده اند و ۱۴ میلیون ایرانی با فلاکت آبی رو به رو هستند.نتیجه فلاکت آبی؛ فرونشست زمین، بیابانزایی، کانون های جدید ریزگرد و نهایتا مهاجرت دسته جمعی و تغییر در تنوع زیستی خواهد بود. کە فلاکت آبی در نهایت فلاکت اکولوژیک را در پی خواهد داشت و حیات در سرزمین را بە خطر خواهد انداخت.
ایران از مرحله درگیری با بحران آبی به مرحله فلاکت آبی نزدیک شده است ن حتی در نقاطی از ایران بحران به شرایط فلاکت آبی رسیده است.شاخص فلاکت آب کشور نشان می دهد که وضعیت برخی از استان های ایران وخیم تر شده است.
تحقیقات بیانگر این مهم است که که استان های سیستان و بلوچستان، اصفهان و خراسان رضوی در شرایطی وخیم تر به سر می برند. که با بررسی آمار ساکنان این مناطق می توان گفت که اکنون بیش از ۱۴ میلیون ایرانی دچار فقر آبی با شاخص فلاکت آبی هستند و بیش از ۲۱ ایرانی در شرایط فقر آبی به سر می برند.
ویرانی های فلاکت آبی برای ایران
نتیجه فلاکت آبی؛ فرونشست زمین، بیابانزایی، کانون های جدید ریزگرد و نهایتا مهاجرت دسته جمعی و تغییر در تنوع زیستی خواهد بود. کە فلاکت آبی در نهایت فلاکت اکولوژیک را در پی خواهد داشت و حیات در سرزمین بە خطر خواهد افتاد.
بسیاری تغییرات آب و هوایی را از جمله عوامل تاثیرگذار در این شرایط می دانند. بررسی ها نشان می دهد که تغییرات اقلیمی در ایران نزدیک به ۲۰ درصد در به وجود آمدن شرایط فعلی موثر بوده است و عمده علت آن مداخلات انسانی در طبیعت است. مدیریت سرزمین و میزان برداشت های ما از طبیعت جزء اصلی ترین عواملی بوده است که شرایط کنونی را پیش آورده و ادامە این روند ما را وارد یک شرایط بسیار بدتر خواهد کرد و این زیست میلیون ها ایرانی را در فلات ایران تهدید می کند.
عدم دستکاری بیش از حد در سیکل هیدرولوژیک مهمترین نکته ای است که سیاستگذاران حوزه آب درکشور باید به آن توجه کنند. مدیریت سیلاب برای تغذیە آبخوان ها در کنار کاهش برداشت آب در حوزه کشاورزی می‌تواند بهترین مواجهه ما با بحران پیش آمده باشد و اینکە همه ایرانیان نیازمند سواد آبی و زیست محیطی هستند تا شاید بتوان جلوی بحران بزرگتر را گرفت.
فلاکت آبی در ایران
این توضیحات چند خطی یعنی شرایط فوق بحرانی در ایران خبر می دهد بخش گسترده ای از ایران ورشکستگی آبی را هم رد کردە و بە فلاکت آبی رسیدەاست.
ورشکستگی آب در خصوص مشکلاتی در وقوع معضل تأمین و توزیع آب گفته می شود که منجر به قطعی یا کاهش قابل توجهی در تأمین آب برای مصرف کنندگان می‌شود. این ممکن است به دلیل کاهش تأمین آب به علت خشکسالی، خرابی سیستم تأمین آب، کاهش سطح آب در منابع آبی و یا دلایل دیگری باشد. اما فلاکت آبی معنای خطرناک تری دارد. فلاکت آبی به وقوع پیوستن مشکلات و محدودیت‌های جدی در تأمین و توزیع آب به عنوان یک منبع اساسی برای مصرف کنندگان اشاره دارد. این مشکل به دلیل کمبود منابع آبی، کاهش سطح آب در سدها و دریاچه‌ها، خشکسالی، آلودگی آب، تغییرات اقلیمی و سایر عوامل مشابه رخ می‌دهد.
فلاکت آبی منجر به قطع یا کاهش قابل توجهی در تأمین آب برای مصرف کنندگان می شود و به ازای کمبود آب، نیازهای اساسی انسان‌ها، کشاورزی، صنعت و حفظ محیط زیست تحت تأثیر قرار می گیرد و اقتصاد ویران می شود. اتفاقاتی که در ایران شاهد آن هستیم.
سایه فلاکت آبی بر زندگی ایرانیان
فلاکت آبی به زودی منجر به بحران‌های اجتماعی جدی در کشور خواهد شد که بخش از این معضلات شروع شده است.کمبود آب منجر به کاهش قابل توجهی منابع آبی برای تأمین آب شرب برای جمعیت می شود که اکنون در گوشه به گوشه کشور شاهد قطعی های آب و کم آبی شدید هستیم. این موضوع به بروز بیماری‌های مرتبط با آب و بهداشت منجر شده و سلامت عمومی را مورد حمله قرار داده است.
کشاورزی یکی از بخش‌های اصلی مصرف آب در ایران است. کاهش تأمین آب باعث کاهش تولید محصولات کشاورزی می شود، که این موضوع به کاهش درآمد و افزایش بیکاری در مناطق روستایی و کاهش تأمین غذایی برای جمعیت و فقر غذایی منجر شده و بیشتر خواهد شد.
کمبود آب و گرانی بیشتر در ایران
صنعت نیز به طور گسترده از منابع آب استفاده می‌کند. کاهش تأمین آب باعث قطع یا کاهش فعالیت صنایع شده است، که این موضوع به کاهش اشتغال و رکود اقتصادی منجر شده و به خودی خود به افزایش گرانی و تورم در ایران می افزاید.
کمبود آب به کاهش حجم آب در رودخانه‌ها و دریاچه‌ها منجر شود که این موضوع به تخریب محیط زیست منجر شده است. علاوه بر این، کمبود آب می‌تواند به کاهش تأمین آب برای حفظ تالاب‌ها و مناطق مرطوب منجر شود، که این مناطق به عنوان محیط زیست مهم برای پرندگان و جانوران دیگر عمل می‌کنند که نشانه های ویرانی تالاب ها و مرگ پرندگان و از بین رفتن گونه های گیاهی و حیوانی را شاهد هستیم.
آب نباشد، تنش اجتماعی خواهد بود
کمبود آب و قطع آب بدون تردید منجر به تنش‌های اجتماعی می شود. این موضوع می‌تواند به تظاهرات و اعتراضات عمومی درباره کمبود آب و توزیع نامناسب آن منجر شود.
به طور کلی، فلاکت آبی در ایران می‌تواند به بحران‌های اجتماعی جدی منجر شود که تأثیرات عمده‌ای بر روی جامعه و اقتصاد کشور خواهد داشت.
مسیر عبور از فلاکت آبی چیست؟
برای عبور از فلاکت آبی فعلی، دولت باید اقداماتی را انجام دهد که شامل موارد زیر می‌شود:
۱. تأمین آب شرب: دولت باید برنامه‌هایی را برای تأمین آب شرب جمعیت اجرا کند. این شامل ساخت و بهبود تأسیسات آب و فاضلاب، استفاده از تکنولوژی‌های مدرن در تصفیه آب و افزایش کارآیی استفاده از منابع آبی موجود است.
۲. مدیریت بهینه منابع آب: دولت باید برنامه‌هایی را برای مدیریت بهینه منابع آب اجرا کند. این شامل ترشح و استفاده بهینه از آب در کشاورزی، استفاده از سیستم‌های آبیاری قطره‌ای، ترویج کشاورزی پایدار و استفاده از تکنولوژی‌های صرفه‌جویی در مصرف آب در صنعت و خانگی است.
۳. حفظ منابع آبی: دولت باید برنامه‌هایی را برای حفظ منابع آبی اجرا کند. این شامل حفظ تالاب‌ها، رودخانه‌ها و دریاچه‌ها، محافظت از منابع زیرزمینی آب و افزایش ذخیره سازی آب در سدها و مخازن است.
۴. توسعه منابع آب: دولت باید برنامه‌هایی را برای توسعه منابع آب اجرا کند. این شامل ساخت سدها، تصفیه آب شور و استفاده از تکنولوژی‌های نوین در تولید آب شیرین است.
نقشه هر وزارتخانه در مبارزه با کمبود آب چه باید باشد؟
همچنین، هر وزارتخانه نیز وظایف خاص خود را در راستای مدیریت فلاکت آبی دارد:
۱. وزارت نیرو: وزارت نیرو مسئول مدیریت منابع آب و تأمین آب برای بخش‌های مختلف است. این وزارتخانه باید برنامه‌ها و پروژه‌های لازم را برای تأمین آب و مدیریت بهینه منابع آب اجرا کند.
۲. وزارت کشاورزی: وزارت کشاورزی باید برنامه‌ها و سیاست‌هایی را برای توسعه کشاورزی پایدار و صرفه‌جویی در مصرف آب در این بخش اجرا کند.
۳. وزارت صنعت، معدن و تجارت: وزارت صنعت، معدن و تجارت باید برنامه‌ها و سیاست‌هایی را برای صرفه‌جویی در مصرف آب در صنایع اجرا کند.
۴. وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی باید برنامه‌ها و سیاست‌هایی را برای تأمین آب شرب سالم و بهداشتی برای جمعیت اجرا کند.
۵. سازمان حفاظت محیط زیست: سازمان حفاظت محیط زیست باید برنامه‌ها و سیاست‌هایی را برای حفظ محیط زیست در شرایط کمبود آب اجرا کند.
۶. وزارت کشور: وزارت کشور باید برنامه‌ها و سیاست‌هایی را برای مدیریت بحران‌های اجتماعی ناشی از فلاکت آبی اجرا کند و تدابیر لازم را برای کنترل تظاهرات و اعتراضات عمومی درباره کمبود آب اتخاذ کند.
بحران آب در ایران دیگر از وضعیت خطر به موقعیت بحران جدی وارد شده است و بی توجهی به این ابر مشکل ایران را به سمت نابودی و ویرانی از زمین و هوا و اقتصاد و اجتماع خواهد برد، کماکان که حرکت شکل گیری این نابودی آغاز شده است.
