عوارض روانی حوادث و بلایا چیست؟
یک روانشناس گفت: تجربه حوادث و بلایای طبیعی جمعی دردناک زندگی افراد را تا پایان عمر تحت تاثیر قرار می‌دهد و آنها را آزار می‌دهد و بخش قابل توجه از ذهن آنها درگیر این تجارب دردناک خواهد بود.
مونا شیوَرانی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، در خصوص لزوم حمایت روانی از بازماندگان حوادث جمعی، اظهار کرد: حمایت از بازماندگان در سوانح ضروری است چرا که حوادث یا بلایای طبیعی مشکلات بسیاری برای بازماندگان ایجاد می‌کند.
وی با بیان اینکه تاثیر حوادث جمعی بر بازماندگان بسیار زیاد است، افزود: برای مثال جنگ تحمیلی خود حادثه‌ای بود که پس از گذشت سال‌ها هنوز تروماهایی که در جنگ تجربه کرده‌اند هنوز در زندگی روزمره افراد تاثیر دارد و این افراد همواره خواهان فرار از این افکار هستند که با شکل‌های مختلف همچون انزوا از افکار خود را نشان می‌دهد.
این روانشناس با اشاره به اینکه تروما یا تجارب دردناک اثرات بسیاری دارد، گفت: فرار از به یاد آوردن تروما به شیوه‌های مختلفی صورت می‌گیرد، افکار تکرارشونده و آزاردهنده، خواب بدون آرامش، کرختی یا بی‌حسی هیجانی، حتی اعتیاد به اشکال گوناگون یا پناه بردن به فضای مجازی هم یکی از آسیب‌های ناشی از فرار تروماست چرا که تروما باعث از دست دادن آرامش و برانگیختگی شدید فرد می‌شود.
وی با تاکید بر اینکه بسیاری از تیپ‌های شخصیتی نمی‌توانند از پس مشکلات و آزارهای حوادث بربیایند، گفت: افراد در حوادثی چون سیل، زلزله یا سقوط هواپیما دچار یک نوع استرس حاد می‌شوند و در این دوره افراد درگیر چنین حوادثی نیازمند کمک‌های روانشناختی حمایتی است و این کمک‌های حمایتی از همدلی تا نوازش لفظی را دربر می‌گیرد و در ابعاد بزرگتر همراهی اجتماعی امر بسیار مهمی است.
شیوَرانی با بیان اینکه با گذشت یکماه از حادثه دوره استرس حاد می‌گذرد، تصریح کرد: در هر فقدانی یک دوره سوگ حداقل شش ماهه وجود دارد که این دوره فرآیندی جداگانه از استرس حاد است و حتی تا دو سال هم به طول می‌انجامد که در اتفاقات ناخوشایند و فقدان‌های بزرگ این تجربه سوگ امری طبیعی است.
وی با اشاره به اینکه بعد از طی یک ماه مقیاس‌های عاطفی و شناختی فرد مشخص می‌کند که فرد می‌تواند از دوره حاد عبور کند یا خیر، اظهار کرد: اگر فرد نتواند با این دوره کنار بیاید وارد اختلال پس از سانحه می‌شود و در این مرحله تداوم تا وقتی که گره باز نشود وجود دارد که فرد در این فرایند دچار آسیب‌های گسترده‌ای می‌شود و افکار ناخواسته و ناتوانی از یادآوری خاطرات نرمال خود از اثرات آن است.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه افراد کمک کننده در حوادث هم به نوعی دچار این اختلالات می‌شوند، افزود: برای مثال کارکنان هلال احمر که در حوادث سخت و بلایای طبیعی حضور دارند شاهد صحنه‌های بسیار دردناک و وحشتناکی هستند که اثرات بسیار بدی بر زندگی شخصی آنها دارد و این افراد هم باید به طور مداوم تحت حمایت‌های روان شناختی و معنوی قرار بگیرند.
وی با تاکید بر اینکه حل نشدن عوارض سوگ در روحیه بازماندگان حتی تا سال‌ها باقی می‌ماند، گفت: تجربه حوادث و بلایای طبیعی جمعی دردناک زندگی افراد را تا پایان عمر تحت تاثیر قرار می‌دهد و آنها را آزار می‌دهد و بخش قابل توجه از ذهن آنها درگیر این تجارب دردناک خواهد بود.
