پیشنهاد آشکارسازی نقاط حادثه‌خیز طبیعی در جاده‌ها/ تاثیر تغییرات اقلیمی بر ایمنی راه‌ها
یک کارشناس ارشد ایمنی و مدیریت بحران پیشنهاد کرد که در کنار نقاط حادثه‌خیز ترافیکی، نقاط حادثه‌خیز طبیعی نیز به طورکامل در جاده‌ها آشکارسازی و اعلام شود.
مرتضی اکبرپور در گفت‌وگو با ایسنا، درباره وضعیت ایمنی و مقاومت شبکه راه‌های کشور در برابر مخاطرات طبیعی مانند زلزله، سیل، فرونشست و … گفت: زمانی که در سازمان مدیریت بحران کشور مسئولیت داشتم، پیوستی را در قانون جدید مدیریت بحران کشور قرار دادیم که بر اساس آن هر پروژه‌ای اعم از ساختمان‌های دولتی، بیمارستان‌ها، مدارس، راه‌ها و … باید پیوست پدافند غیرعامل و پیوست مدیریت بحران داشته باشند. معنای این پیوست این است که حتما باید در ساخت این‌ها یکسری باید و نبایدهای فنی رعایت شود. من معتقدم اگر این موضوع در دستورکار دستگاه‌های اجرایی قرار گرفته و ضمانت‌های لازم برای اجرای آن اندیشیده شود، آنگاه می‌توانیم ادعا کنیم که در راستای استحکام‌بخشی سازه‌ها و کارکرد آن در زمان اضطرار و بحران قدمی برداشته‌ایم.
نقاط حادثه‌خیز طبیعی هم در جاده‌ها آشکارسازی شود
او با طرح این پیشنهاد که دستگاه‌های مسئول باید علاوه بر نقاط حادثه‌خیز ترافیکی، نقاط حادثه‌خیز طبیعی را نیز در جاده‌ها شناسایی و آشکار سازی کنند، گفت: در برخی از این نقاط، تابلو و علائم وجود دارد اما کافی نیست. ما در مسیر جاده‌ها، تابلوهای هشداردهنده را کمتر می‌بینیم. در برخی از جاده‌ها هم این تابلوها دچار فرسودگی شده است. باید به مردم گفته شود که مثلا در این قسمت در راه خطر رانش زمین، فروریزش یا جاری شدن سیلاب و … وجود دارد و این باید به طورکامل انجام شود.
اکبرپور ادامه داد: حتی می‌توان نقاط امن جاده‌ها در صورت بروز حوادث را نیز آشکارسازی و به مردم اعلام کرد. مثلا به مردم بگوییم که اگر خدای نکرده زلزله‌ای در جاده‌ای رخ داد، بهتر است در کدام مناطق توقف کنند. خاطرم هست که در زمان زلزله چندسال پیش که تهران را هم تحت تاثیر قرار داد، برخی از مردم از خانه بیرون آمده و با خودرو روی پل یا زیر آن توقف کرده بودند که این اقدام بسیار اشتباه بود.
این کارشناس ارشد ایمنی و مدیریت بحران با تاکید بر اینکه ایمنی راه‌ها باید از طریق دستگاه‌های متولی از جمله وزارت مسکن، راه و شهرسازی، پلیس راهنمایی و رانندگی، وزارت کشور، استانداری‌ها و … پیگیری شود، گفت: این دستگاه‌ها باید درباره این مسائل حساسیت به خرج دهند و برای حل آن پیگیر باشند.
اکبرپور با انتقاد از اینکه نباید صرفا به فکر مدیریت بحران پس از حادثه باشیم، گفت: هر وقت حادثه‌ای رخ دهد، ظاهر می‌شویم و می‌خواهیم بحران را مدیریت کنیم. این خوب است، اما قبل از آن چه؟ واقعیت این است که قبل از آن سیستمی که باید بر پیشگیری تمرکز کند، تعطیل است و برنامه و بودجه مورد نیاز برای بخش پیشگیری در نظر گرفته نمی‌شود. درست مانند افرادی که بالای سر فردی آسیب‌دیده حضور پیدا می‌کنند و برای از دست رفتن یا آسیب دیدنش افسوس می‌خورند، اما پیش از آن برای جلوگیری از آسیب دیدنش کاری انجام نداده‌اند.
ایمنی راه‌ها در هنگام بحران‌های طبیعی قابل قبول نیست
او با بیان اینکه ایمنی راه‌ها در صورت وقوع بحران‌ها و حوادث طبیعی وضعیت قابل قبولی ندارد؛ گفت: برای ارتقا وضعیت ایمنی راه‌ها و جاده‌ها جای کار زیادی وجود دارد. به عنوان مثال دو جاده شمالی کشور یعنی چالوس و هراز دچار فرسودگی شده‌اند. باید فکری برای حل این مشکلات شود. اخیرا در مواردی دیده‌ام که جاده‌ای را برای انجام عملیات تعمیر و عمرانی مسدود می‌کنند که امیدوارم واقعا کار عمقی و درستی انجام شود و مشکلات جاده‌های ما رفع شود.
اکبرپور با بیان اینکه پدافند غیرعامل هم به موضوع ایمنی جاده‌ها در برابر مخاطرات ورود کرده است. گفت: هدف این است که بتوان زیرساخت‌ها و کارکردها را در شرایط بحران طی کرد و این کار خوبی است. اگر ما امروز اقداماتمان را در این خصوص شروع کنیم، با توجه به حجم راه‌ها و شرایط موجود می‌توان گفت که ۱۰ تا ۲۰ سال دیگر، کار تمام می‌شود. حتما می‌دانید که راه‌های ما باید در زمان بحران باز باشد تا امدادرسانی و تردد بدون وقفه و اخلال انجام شود.
تاثیر تغییرات اقلیمی بر ایمنی راه‌ها
به گفته این کارشناس ایمنی تغییرات اقلیمی نیز یکی دیگر از مواردی است که بر ایمنی راه‌ها و شریان‌های حیاتی تاثیرگذار است، چرا که در مواردی رانش زمین، فروریزش یا حتی فرونشست می‌تواند تاثیراتی را در ایمنی راه‌ها داشته باشد.
معاون پیشین سازمان مدیریت بحران کشور با تاکید بر ضرورت توجه به مدیریت ریسک به جای مدیریت بحران، گفت: اگر قرار است جاده‌ای ایمن شود، باید باتوجه به تمام مولفه‌ها به موضوع مدیریت ریسک توجه کنیم. به همین دلیل هم می‌خواهم از رسانه‌ها خواهش کنم که موضوع مهم مدیریت ریسک را از مسئولان مطالبه کنند. امروز کشورهایی زیادی در دنیا از این طریق توانستند ایمنی خود را ارتقا دهند. اگر امروز کشوری مانند ژاپن علیرغم وقوع زلزله‌های متعدد خسارت چندانی ندارد، دلیلش همین توجه به مدیریت ریسک است. باید این اصل را مورد توجه قرار دهیم که نباید آنچه که به دست خودمان می‌سازیم، بلای جانمان شود.
