طرح غدیر چگونه خشکسالی خوزستان را بی‌اثر می‌کند
اتمام طرح آبرسانی غدیر تا انتهای خردادماه سال ۱۴۰۱ سبب تغییر قابل توجه کیفیت و کمیت آب آشامیدنی۲۶ شهر و ۱۶۰۸ روستای استان خوزستان می‌شود و آسیب ناشی از خشکسالی در حوزه آب شرب را به حداقل می‌رساند.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، خشکسالی پدیده‌ای طبیعی است که به دلایل متعدد می‌تواند اقلیم یک کشور را تحت تاثیر قرار دهد. بر این مبنا، آنچه که بیش از پدیده خشکسالی در شرایط حال حاضر کشور اهمیت دارد، مسئله مدیریت این پدیده طبیعی است.
موضوعی که متاسفانه در دولت قبل مورد بی‌توجهی جدی قرار گرفت و کشور از این محل ضربات جبران‌ناپذیری را تحمل کرد. برای مثال در حوضه آبریز سد کرخه با وجود خشکسالی شکل گرفته در سال آبی گذشته، دولت دوازدهم خروجی این سد را متناسب با ریسک‌های موجود تعیین نکرده و افزایش برداشت قابل توجه در کنار ناتوانی در مدیریت کشت غرب خوزستان بحران خشکسالی در این منطقه را به فرابحران تبدیل کرد.
*تغییر ریل سیاست‌گذاری مدیریت منابع آب با تکمیل جهادی پروژه‌های نیمه تمام
با توجه اهمیت مسئله مدیریت خشکسالی، با روی کار آمدن دولت سیزدهم این موضوع در دستور کار ویژه دولت قرار گرفت و کلان پروژه‌هایی از قبیل تغییر ساختار مدیریت منابع آب متناسب با شرایط اقلیمی، پروژه‌های جهاد آبرسانی،توجه به مسئله بازچرخانی آب و توسعه جهادی پروژه‌های نیمه تمام به خصوص در بخش آب شرب در مسیر یک تغییر ریل سیاست‌گذاری پیگیری شد.
بر این اساس، یکی از مهم‌ترین مصادیق تغییر ریل سیاست‌گذاری دولت سیزدهم در حوزه مدیریت منابع آب در استان خوزستان اتفاق افتاده است. استانی که غرب آن با مسئله خشکسالی حوضه آبریز کرخه دست و پنجه نرم می‌کند اما فعالیت‌های دولت سبب شده تا آسیب ناشی از این پدیده به خصوص در بخش تامین آب شرب به حداقل برسد.
*جزئیات طرح آبرسانی غدیر
در همین راستا یکی از مهم‌ترین طرح‌های موجود که به هدف جلوگیری از تنش آبی خوزستان مورد توجه قرار گرفته طرح آبرسانی غدیر است.
اگر بخواهیم معرفی اجمالی از این طرح عظیم داشته باشیم، باید گفت، پروژه غدیر ابتدا با ۳ فاز فعالیت خود را آغاز کرد که شامل فاز اول، آبرسانی از قیصریه تا آبادان و خرمشهر؛ فاز دوم، تأمین آب شرب شهرهای اهواز، دشت آزادگان، هویزه و شادگان و فاز سوم از ام‌الدبس تا آبگیر سد دز بود.
عملیات اجرایی پروژه ۲۶ آذر ۸۷ آغاز شد و قرار بود کل پروژه در پنج سال و تا پایان دولت وقت به بهره‌برداری برسد. بر این مبنا با اتمام این پروژه آب شرب حدود پنج میلیون نفر تأمین می‌شد. علاوه بر آبرسانی به ۲۵ شهر و بیش از ۱۶۰۰ روستا، هدف دیگر این طرح جلوگیری از ورود پساب‌های شهری و صنعتی ۱۲ شهر و بیش از هزار و ۲۰۰ روستا به آب کرخه و کارون بود.
به معنای دیگر، تکمیل طرح غدیر سبب می‌شود تا آب مورد استفاده مردم خوزستان با رشد کمی و کیفی قابل توجه مواجه شده به طوریکه این تغییر به طور ملموس حس شود.
با اینکه طرح آب رسانی غدیر در دولت روحانی نیز به صورت بخشی و جزئی افتتاح شد و پیشرفت اما هنوز به صورت کامل به اهداف خود نرسیده است و به صورت کلی همچنان انتظار می رود با اجرای کامل آن در آینده طرح زیرساخت‌های لازم برای انتقال آب شرب شهرهای مرکزی، جنوب و غرب خوزستان برای ۲۶ شهر و یک هزار و ۱۶۰۸ روستا در پایان دوره طرح، با منبع آبگیری از دریاچه سد دز در مجموع ۴.۷ میلیون نفر را زیرپوشش قرار می‌دهد. این طرح اکنون ۴۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و از رودخانه کرخه تامین آب شود.
*آخرین وضعیت از طرح آبرسانی به مردم خوزستان
در همین راستا، دولت سیزدهم از ابتدای فعالیت خود به صورت ویژه این پروژه را پیگیری می‌کند و تسریع جهادی در روند تکمیل این پروژه جزئی از فرایند تغییر ریل سیاست‌گذاری حوزه منابع آب به حساب می‌آید. بر این اساس، معاون اجرایی رئیس جمهور از بهره برداری طرح آبرسانی غدیر در استان خوزستان در خردادماه ۱۴۰۱ خبر داد.
سید صولت مرتضوی تاکید کرده است:« طرح آبرسانی غدیر با هدف ایجاد زیرساخت‌های لازم برای انتقال آب شرب شهرهای مرکزی، جنوب و غرب خوزستان برای ۲۶ شهر و ۱۶۰۸ روستا در پایان دوره طرح با منبع آبگیری از دریاچه سد دز در مجموع ۴.۷ میلیون نفر را تحت پوش قرار می‌دهد.»
از سوی دیگر، مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور با اشاره به عزم دولت برای برطرف کردن مشکلات آب و فاضلاب خوزستان، گفت:« این طرح نخستین دستاورد سفر رئیس‌جمهوری و پیگیری‌های وزیر نیرو در حوزه تامین آب است و اکنون این طرح بیش از ۵۳درصد پیشرفت دارد. »
بر اساس آخرین پیگیری‌های خبرنگار فارس از سازمان آب و برق خوزستان طرح غدیر در حال حاضر ۶۱.۱۳ درصد پیشرفت را تجربه می‌کند. عمده پیشرفت طرح نیز مرتبط با فاز سوم است که ۷۰ درصد حجم کار را به خود اختصاص داده و هم اکنون با پیشرفت ۶۲.۹ درصدی دست و پنجه نرم می‌کند.
از طرفی فاز دوم پروژه نیز که ۱۹ درصد حجم کاری را به خود اختصاص می‌دهد نیز با پیشرفت ۳۸ درصدی به کار خود ادامه داده و تمامی مشکلات این پروژه از جمله تامین تجهیزات در فاز دوم و معارضات منابع طبیعی و میراث فرهنگی در فاز سوم پروژه رفع شده است.
به عبارت دیگر، این پروژه در حال حاضر بدون مشکل به پیش می‌رود و مقرر است در خردادماه سال ۱۴۰۱ مهیا افتتاح و آغاز خدمت به مردم شود.
بر این اساس امید می‌رود، کمتر از ۲ ماه آینده با افتتاح طرح میان‌مدت غدیر، مردم خوزستان به طور ملموس آن هم در شرایط خشکسالی شاهد تغییر در کیفیت و کمیت آب شرب خود باشند.
