وضعیت قرمز منابع آبی گلستان در سال جاری/ کاهش سطح آب‌های زیرزمینی زنگ خطر برای بخش کشاورزی را به صدا درآورد
به گزارش خبرگزاری فارس از گرگان، کاهش ریزش‌های جوی و افزایش قابل توجه دما طی سال‌های اخیر فشار مضاعفی را بر منابع آب‌های زیرزمینی گلستان وارد کرد و باعث شد گلستانی‌ها شرایط نامطلوبی را در خصوص تأمین آب شرب تجربه کنند.
اگر چه گلستان به دلیل واقع شدن در نوار ساحلی،
در نگاه بسیاری از مردم استانی سرسبز و ظاهرأ بدون مشکل در خصوص منابع آبی است، اما واقعیت آن است بخش‌های زیادی از گلستان در نواحی بیابانی واقع شده و به دلیل آنکه بخش اعظمی از آب شرب این استان از منابع آب زیرزمینی تأمین می‌شود کاهش بارندگی و فاصله معنادار بین بارندگی‌ها موجب شده تا گلستان از شرایط خوبی در خصوص تأمین‌آب شرب برخوردار نباشند.
تابستان سال گذشته به دلیل کاهش منابع آب‌های زیرزمینی و ذخیره سدها و رودخانه‌ها اکثر گلستانی‌ها شرایط سختی را سپری کردند تا جایی که در بسیاری از نقاط این استان شاهد قطعی آب به مدت ۱۲ ساعت در شبانه‌روز بودیم.
اگر چه هنوز فصل بهار به نیمه خود نرسیده اما به گفته مسوولان شرکت آب منطقه‌ای در سال آبی جاری نیز وضعیت بارش‌ها چندان مناسب نبوده و گویا گلستانی‌ها باید منتظر شرایط سختی برای تابستان سال جاری باشند.
در همین رابطه گفتگویی با سیدمحسن حسینی مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای گلستان در خصوص وضعیت ذخایر منابع آبی و برنامه سازمان‌های متولی برای مقابله با بحران کم‌آبی انجام داده‌ایم که در زیر می‌خوانید.
فارس: وضعیت ذخیره آبی استان در سال پیش‌رو را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
حسینی: سال آبی از مهر ماه شروع و تا انتهای شهریور سال بعد ادامه دارد، در حال حاضر در نیمه سال آبی قرار داریم، نسبت به سال آبی گذشته بین ۹ تا ۱۴ درصد با کاهش بارندگی نسبت به متوسط درازمدت مواجه بودیم، از طرفی حدود نیم درجه افزایش دما در این مدت داشتیم.
در واقع کاهش بارش‌ها، افزایش دما و فاصله زیاد بین بارندگی‌ها موجب شد رودخانه‌های ما ۴۲ تا ۸۳ درصد و آبگیری سدها و آب‌بندان‌ها ۴۲ درصد کاهش یابد، سال گذشته حدود ۴۲ درصد سدهای استان آب داشتند اما در حال حاضر ۳۰ درصد از سدهای ما دارای آب هستند علاوه بر این موارد به دلیل میزان مصرفی که سال گذشته در بخش کشاورزی از آبخوان‌ها انجام شد در حال حاضر ۱۹ درصد کاهش در سطح آب زیرزمینی نسبت به وضعیت نرمال و طبیعی داریم.
*کاهش ۱۹ درصدی سطح آب‌های زیرزمینی در گلستان/ کشت‌های پرآب‌طلب محدود و ممنوع می‌شود
فارس: آیا امسال ممنوعیت یا محدودیت در کشت خاصی همچون شالی در استان را داریم؟
حسینی:در بخش کشاورزی با یک وضعیت خطرناکی مواجه هستیم سال گذشته در ابتدای فروردین ماه حدود ۹ درصد کاهش سطح آب زیرزمینی داشتیم اما در ابتدای فروردین سال جاری با ۱۹ درصد کاهش سطح آب‌های زیرزمینی مواجه هستیم این‌امر بیانگر آن است اگر به همین روش پیش برویم و از کشت‌های پرآب‌طلب استفاده کنیم ممکن است وضعیت ما نابسامان‌تر هم شود.
فارس: دستگاه‌های متولی در خصوص مدیریت آب‌های زیرزمینی چه برنامه‌ای در دست اجرا دارند؟
حسینی: در ابتدای سال جاری در کارگروه سازگاری با کم‌آبی استان وضعیت آب‌های زیرزمینی را اعلام کردیم و در آن جلسه قرار شد دستگاه‌های متولی در خصوص کشت شالی امسال مدیریت دقیق‌تری داشته باشند، اما وقتی صحبت از مدیریت می‌شود فقط منظور جهاد کشاورزی یا شرکت آب منطقه‌ای نیست بلکه تمام دستگاه‌ها از جمله بانک‌هایی که به کشاورزان وام پرداخت می‌کنند، شرکت نفت که سوخت در اختیار کشاورزان قرار می‌دهد، شرکت برق و … همه باید به دو مجموعه جهاد کشاورزی و آب منطقه‌ای کمک کنند تا بتوانیم کشاورزان را متقاعد کنیم کشت شالی را محدودتر کنند.
البته با افزایش معنادار قیمت گندم در سال جاری و در صورت تأمین اقتصادی کشاورزان می‌توان انتظار داشت کشاورزان از کشت شالی خودداری کنند البته ما فقط امسال به دنبال کاهش یا عدم کاهش کشت شالی نیستیم بلکه دنبال آن هستیم با توجه به وضعیت آب‌های زیرزمینی کشت‌های معمول و معقول هم در استفاده از آب صرفه‌جویی داشته باشند که بیش از حد لازم مصرف نکنند.
فارس: اشاره‌ای به مهمترین پروژه‌های بلندمدت و کوتاه‌مدت شرکت آب منطقه‌ای داشته باشید.
حسینی: سد نرماب بزرگترین پروژه شرکت آب و منطقه‌ای استان است که در حال حاضر مراحل خوبی را پیگیری می‌کند در سفر رئیس جمهور هم توجه خاصی به این پروژه شد،در طرح‌های آبرسانی هم آبرسانی به گرگان، رامیان، آزادشهر و شهرها و روستاهای نوار مرزی جزو پروژه‌های بزرگ در دست اجراست جدای از طرح‌های آبرسانی طرح‌های دیگری هم چون آبیاری، زهکشی، سدسازی و مهندسی رودخانه نیز در دست داریم.
*گلستان به سمت کاهش تأمین منابع آب شرب حرکت می‌کند
فارس: سال گذشته با قطعی‌های مکرر آب مواجه بودیم، در حال حاضر وضعیت آب شرب استان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
حسینی: در حال حاضر از ۱۴۰ میلیون مترمکعب آب که در بخش شرب وجود دارد و مصرف می‌شود، ۹۴ درصد آب شرب از منابع زیرزمینی تأمین می‌شود در افق ۱۴۲۵ پیش‌بینی شده با توجه به افزایش جمعیت۱۸۰ میلیون مترمکعب نیازمند آب شرب هستیم از طرفی آب‌های زیرزمینی به لحاظ کمی و کیفی دیگر قابل اتکا نیست و به سمت کاهش تأمین آب شرب حرکت می‌کنیم.
فارس: با توجه به مشکلات تأمین آب شرب چه برنامه‌ای برای تأمین آب شرب در سال‌های آتی در دست اجراست؟
حسینی: در طرح جامع آب شرب که توسط شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور طراحی شده، در نظر گرفته شده است از ۱۸۰ میلیون مترمکعب آب شرب تقریبأ ۷۰ میلیون مترمکعب بیشتر از آب زیرزمینی نباشد در واقع باید نیمی از آب شرب فعلی استان از محل منابع آب زیرزمینی تأمین شود، با این وجود افق‌هایی که تعیین می‌شود معمولأ براساس عواملی از جمله فرهنگ مصرف است در افق ۱۴۲۵ بنا داریم آب شرب مورد نیار استان از محل شیرین‌سازی آب دریا و احداث سدهای نرماب، میرداماد، بهارستان و چهل‌چای تأمین شود.
انتهای پیام/۸۳۰۱۷
