آلودگی هوا گریبانگیر شهر/برنامه های مدیریت شهری برای رفع مشکل
هر ساله در نیمه دوم سال آلودگی هوا اوج می گیرد. در ۴ سال گذشته عقب ماندگی جدی در شهر در زمینه توسعه حمل ونقل عمومی داشته ایم. مدیریت جدید شهری برنامه های برای رفع مشکلات دارد.
آلودگی هوا یکی از مشکلات اساسی کلان شهر تهران است. با شروع فصل سرما میزان آلودگی در پایتخت بیشتر می شود.
در دوره قبلی مدیریت شهری در خصوص رفع مشکل آلودگی هوا کار جدی صورت نگرفت و عقب ماندگی های جدی در زمینه توسعه حمل و نقل عمومی عمومی رخ داد.
ذرات معلق در حال جولان هستند و یکی از راه کارهای اساسی در زمینه رفع آلودگی هواتوسه حمل و نقل عمومی است.قبل از شیوع کرونا مردم برای بسیاری از رفت و آمدها از مترو و اتوبوس استفاده می کردند اما با شیوع کرونا استفاده از حمل ونقل عمومی کاهش پیدا کرد.
تهران سال‌ها است که گرفتار معضل آلودگی هوا شده است/ وضعیت کنونی حاصل عملکرد سالهای گذشته است
سید احمد علوی عضو شورای شهر تهران در این باره می گوید: تهران سال‌ها است که گرفتار معضل آلودگی هوا شده است و بر اساس نظرسنجی‌هایی که بارها انجام گرفته در کنار موضوع ترافیک، رفع این مشکل هم از مطالبات شهروندان تهران محسوب می‌شود. در مورد آلودگی هوا باید ابتدا این مطلب را در نظر بگیریم که وضعیت کنونی حاصل عملکرد سالهای گذشته است و ما انتظار چنین اتفاقی را داشتیم.
وی ادامه داد: در چند سال گذشته چه تعداد اتوبوس برای تهران خریداری شده است؟ چه تعداد واگن مترو به ناوگان ما افزوده شده است؟ عددها بسیار ناچیز است، حالا یا مشکلات مالی بوده یا اولویت‌های دوستان چیز دیگری بوده است. هر چه بوده باعث شد تا امروز در ابتدای پاییز چنین شرایطی داشته باشیم یا در تابستان تنها یک روز هوا در تهران پاک باشد. برای کنترل و کاهش آلودگی هوا کار بسیار است و با اقدامات فوری نمی توان جلوی آلودگی هوا را گرفت.
در چند سال گذشته تعداد بسیاری کمی اتوبوس وارد خطوط شده وتعداد زیادی از اتوبوس های تهران از رده خارج شده است و باید اورهال شوند.
تعمیر ناوگان مترو در دستورکار است/ باید اقداماتی صورت گیرد تا در سالهای آتی این مشکل به حداقل برسد
مهدی چمران رئیس شورای شهر تهران در این باره گفت: جلسات مختلفی در این زمینه آلودگی هوا برگزار شده است و راه‌حل‌هایی هم در نظر گرفته شده که باید آنها را بررسی کنیم. البته با اعضای هیأت دولت هم صحبت‌هایی صورت گرفته است. پیشنهاداتی داده شده است. ما باید در درجه اول تعمیر اتوبوس‌ها را انجام دهیم.
وی ادامه داد: همچنین تعمیر ناوگان مترو در دستورکار است و باید به سمت خرید و تأمین واگن‌های جدید و اتوبوس‌های جدید برویم که این موضوع هم در دستورکار مدیریت شهری قرار دارد. البته هر ساله با سرد شدن هوا موضوع آلودگی هوا را داریم. باید اقداماتی صورت گیرد تا در سالهای آتی این مشکل به حداقل برسد.
مدیریت شهری به تنهایی متولی رفع آلودگی هوا نیست و دستگاه های زیادی در این زمینه وظیفه دارند.
سید رضا تقوی نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی می گوید: تهران به همان اندازه که گسترده است مشکلات گسترده ای هم دارد، مشکلات مختلفی همچون مشکلات حمل و نقل و حتی مشکلات بهداشتی و درمانی را در پایتخت شاهد هستیم.
به گفته تقوی، یکی از مشکلاتی که توجه همه را به خود جلب کرده است مسئله هوای این کلان شهر است، بخش عمده ای از ناوگان حمل و نقل ما چه در بخش اتوبوس ها و چه در بخش تاکسی ها از رده خارج هستند، بر همین اساس باید به فکر تعویض و جایگزینی این بخش باشیم، آمار دقیقی در دست ندارم ولی حدود دو سوم ناوگان حمل و نقل تهران فرسوده است.
این نماینده مجلس شورای اسلامی گفت: باید به این موضوع توجه کنیم که مردم در خانه ها از گاز استفاده می کنند و سوخت خانگی آلودگی چندانی ندارد، البته تا چند سال پیش بخشی از آلودگی هوای تهران به دلیل سوخت های خانگی بود ولی امروزه دیگر اینگونه نیست.
در ارتباط با هوای تهران یک مدیریت مشخص در نظر گرفته شود
وی بیان کرد: درواقع ما نیازمند مدیریت صحیح در حوزه هوای تهران هستیم، همه از این وضعیت آلودگی آگاه هستند ولی شخصی یا نهادی مدیریت آن را بر عهده نمی گیرد، سازمان محیط زیست موضوع را به گردن وزارت نفت و یا وزارت نیرو می اندازد و این دو ورارتخانه هم می گویند موضوع به سازمان محیط زیست مرتبط است و هر شخصی موضوع را به دیگری مرتبط می داند.
وی ادامه داد: پیشنهاد می کنم در ارتباط با هوای تهران یک مدیریت مشخص در نظر گرفته شود تا مسئله به گردن دیگری و دیگری انداخته نشود، دولت باید یک بودجه مشخص برای این کار در نظر بگیرد، همچنین به فکر تعویض ناوگان فرسوده و تقویت وسایل نقلیه عمومی باشد.
مدیران قبلی شهری کاری برای رفع آلودگی هوا نکردند و البته تاکید هم داشتند که این مشکل لاینحل نیست.
پیروز حناچی شهردار وقت تهران سال گذشته گفته بود که ترافیک و به تبع آن آلودگی هوا جزو مشکلات همه کلانشهرها است، گفت: به تناسب جمعیت، کلانشهرها این مشکلات را تجربه می کند اما این بدین معنا نیست که مشکل لاینحل است.
وی با بیان این که معمولا در چنین شرایطی فعالیتها و اقدامات مثبت را فراموش می کنیم، گفت: اگر نمودار دو دهه شهر تهران را نگاه کنیم می بینیم که آلاینده ها روند کاهشی داشته است، اما میزان کاهش و سرعت آلاینده ها به گونه ای است که می تواند تمام زحمات را به باد بدهد.
حل مشکل آلودگی هوا و ترافیک یک مسئله حاکمیتی است
حناچی با اشاره به قانون هوای پاک و نقش ۱۸ دستگاه در اجرای این قانون،گفت: اتفاقا در این قانون کمترین نقش به شهرداریها داده شده است که تنها نقش توسعه حمل و نقل عمومی را برعهده دارند . اما باید بگویم که حل مشکل آلودگی هوا و ترافیک در شهری به مانند تهران یک مسئله حاکمیتی است و شهرداری نمی تواند به تنهایی بار این حجم سنگین را به دوش بکشد.
قانون هوای پاک وظایف دستگاه ها را مشخص کرده است
برای پیگری موضوع آلودگی هوا کارگروهی در دادستانی تهران راه اندازی شد. القاصی مهر، دادستان عمومی و انقلاب تهران در این باره گفت:خروجی اجرای قانون هوای پاک، صیانت از سلامت جامعه و پیشگیری از آلودگی هوا و تأثیرات مخرب آن بر صنعت و تولید کشور است و دادستانی در قبال حقوق عامه و مطالبات عمومی جامعه در این حوزه مسئول است و پیگیری می‌کند.
وی ادامه داد: قانون هوای پاک، وظایف، تکالیف و ماموریت‌های دستگاه‌های متولی و مسئول در این حوزه را به طور مشخص تعیین کرده است که اگر این مأموریت‌ها، وظایف و تکالیف قانونی در بازه زمانی مقرر اجرا می شد، شاهد وضعیت نامطلوب آلودگی هوا نبودیم.
وی بیان کرد: بحث پیرامون تکالیف و وظایف در قالب ترک فعل و ترک مسئولیت‌هاست. اگر هماهنگی کامل بین دستگاه ها ایجاد نشود، نمی‌توان بحران آلودگی هوا را مدیریت کرد. در همین رابطه پرونده‌ای در دادسرای کارکنان دولت در دست رسیدگی است. مبنای این پرونده تحقیق و تفحص مجلس و گزارش کمیسیون اصل ۹۰ است و در همین راستا بر اساس شرح وظایف قانونی، از دستگاه‌ها استعلاماتی صورت گرفته و پاسخ‌هایی واصل شده که حاکی از آن است که بخش عمده‌ای از وظایف انجام نشده است.
القاصی مهر افزود: عدم انجام وظایف با توجیهاتی همراه است؛ اما آنچه حائز اهمیت است هماهنگی و هم افزایی دستگاه های مسئول برای اجرایی کردن این قانون است که باید منسجم شود تا خروجی متناسب با مطالبات عمومی و نیازهای روز جامعه داشته باشد.
چه تعداد از اتوبوس ها فرسوده هستند؟
مدیریت جدید شهری برای رفع آلودگی هوا برنامه های در نظر دارد.علیرضا زاکانی شهردار تهران گفت: توجه شهرداری به حمل و نقل عمومی است و سهل الوصول‌ترین مجموعه در حمل و نقل عمومی که می‌تواند بیشترین خدمت را به شهروندان ارائه کند، اتوبوسرانی است.
وی ادامه داد: ۹۴ درصد اتوبوس‌های دیزلی بخش خصوصی و ۷۶ درصد اتوبوس‌های دیزلی بخش عمومی و همچنین ۱۰۰ اتوبوس برقی فرسوده هستند. از این تعداد ۲۳ درصد اتوبوس‌های گازسوز بخش عمومی و ۱۰۰ درصد بخش خصوصی فرسوده است.
وی با بیان اینکه عمده ناوگان اتوبوسرانی فرسوده است، گفت: نخستین پرسش این است که برای این ناوگان فرسوده چه باید کرد و به چه سمت و سویی گام برداشت.
شهردار تهران با اشاره به اینکه اقدام مطلوب مدیریت شهری حرکت به سمت برقی شدن ناوگان است، اضافه کرد: درحال حاضر برخی اقدامات درحال پیگیری است.
وی گفت: پس از توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی و برطرف شدن نیازهای اولیه نکته دوم موضوع افزایش کیفیت خدمات ارایه شده به شهروندان خواهد بود.
به گفته شهردار تهران، اتوبوس‌های شهر از فرسودگی رنج می‌برند که نیاز به رسیدگی ویژه دارند. این ناوگان در چشم مردم مبلغ کارآمدی خدمت است؛ چرا که چهره شهر را همین ناوگان می‌سازد.
بر اساس این گزارش، با آغاز فصل سال ، روزهای آلوده در تهران افزایش می یابد. مدیریت جدید شهری برای توسعه حمل و نقل عمومی برنامه دارد و در گام نخست به دنبال اورهال قطارهای مترو و اتوبوس است.
