تنش آبی در نیمی از روستاهای یزد/خشکسالی روستاهای یزد فراتر از بحران
افزایش دمای هوا، پایین آمدن سطح آب های زیرزمینی و کاهش مداوم بارش سالانه نسبت به سال قبل نگرانی ها را از تامین آب در سال جاری و سال های آینده در یزد و روستاهای اطراف بیش از پیش کرده است.
به گزارش خبرنگار فارس از یزد، آبرسانی با تانکر به ۳۳۰ روستا یکی از نکات قابل توجه در بحث تأمین آب شرب روستایی در استان کویری یزد است. استان یزد یک هزار و ۲۰۰ روستا دارد که علیرغم تلاش‌ها برای کاهش تعداد روستاهای محروم از آب شرب سالم، به دلیل بروز پدیده خشکسالی آبرسانی با تانکر جزو گزارشات مدیران حوزه آب استان به شمار می رود و در ۶۰۰ روستای یزد هم آب جیره بندی شده و خشکسالی روستاهای یزد فراتر از بحران است.
خشکسالی‌های پی در پی، خشک شدن چاه‌های آب، کاهش میزان آب‌های زیر زمینی، افزایش تعداد دشت‌های ممنوعه آب، افزایش هزینه‌های پروژه‌ها از جمله خطوط آبرسانی، مجتمع‌های آب و غیره، نبود منابع آبی پایدار همگی دست به دست هم داده‌اند تا همچنان ۳۰۰ هزار روستایی یزدی چشم انتظار آب باشند.
این اتفاق در حالی رخ داده است که اردیبهشت ماه سال جاری پروژه آبرسانی به ۷۰ روستای یزد با حضور وزیر نیرو در قالب پویش هر هفته_الف_ب_ایران افتتاح شد اما دیری نپایید که این طرح ها هم به دلیل نبود آب پاسخگوی نیاز روستائیان نبود و تاکرهای آب سیار را راهی مناطق روستایی کرد.
آبرسانی سیار برای تامین شرب روستاها
وضعیت آبی در روستاهای یزد به حدی وحشتناک است که در سال جاری با کاهش بیش از ۹۰ درصدی منابع آبی مواجه هستیم که این موضوع در طول دوره ۳۰ ساله خشکسالی استان یزد در نوع خود بی نظیر است و رکورد محسوب می‌شود.
سیاوش پاکدل؛ مدیر بهره‌برداری و توسعه آب شرکت آب و فاضلاب استان یزد از آبرسانی سیار به ۳۳۰ روستای استان و احتمال افزایش تعداد این روستاها در صورت افزایش دما و خشکسالی خبر داد و گفت: ۴۵۰ تانکر در روستاهای استان نصب شده و آبرسانی به این روستاها به صورت روزانه انجام می‌گیرد.
به گفته مدیر بهره‌برداری و توسعه آب شرکت آب و فاضلاب استان یزد، به دلیل از دست رفتن منابع آبی ناشی از کم بارشی چاره‌ای جز آبرسانی سیار نداریم که در تلاش هستیم با افزایش ناوگان، آبرسانی سیار را برای گذر از بحران تقویت کنیم.
وی با بیان اینکه امسال با خشکسالی بی سابقه‌ای به ویژه در مناطق روستایی شهرستان‌های ییلاقی نظیر تفت و مهریز مواجه هستیم اضافه کرد: با توجه به اینکه در این مناطق از سفره‌های آهکی استفاده می‌کنیم، خشکسالی در این مناطق کوهستانی بیشتر به چشم می‌آید.
وی افزود: شرکت آب و فاضلاب سعی کرده در چهار ماهه ابتدای سال ۱۴۰۰ اقداماتی نظیر بهسازی و حفر چاه‌های جدید در مناطق روستایی انجام دهد و بر این اساس موفق شدیم ۷۱ لیتر بر ثانیه به منابع آب خود در روستاهای اردکان، اشکذر، تفت، مهریز ، خاتم ، مروست و میبد اضافه کنیم اما این میزان آب تاثیر چندانی ندارد و راهگشا نیست.
مدیر بهره برداری و توسعه شرکت آب و فاضلاب تصریح کرد: در ۳۳۰ روستایی که هیچ منابع آبی در آنها وجود ندارد، آبرسانی به صورت سیار انجام می‌شود که بیشترین آنها در شهرستان تفت است.
شرایط بحرانی یزد در بی آبی و بروز خشکسالی
خشکسالی در نواحی خشک و نیمه خشک بسیار زیاد است. این پدیده در هر منطقه‌ای می‌تواند بروز کند و انسان و محیط زیست را تحت تاثیر قرار دهد، هرچند که گسترش آن متفاوت است. بر خلاف خشکی که پدیده دایمی اقلیمی است، خشکسالی در مناطق خشک و مرطوب نیز رخ می‌دهد.
وقوع مکرر خشکسالی موجب شده که این بحران برای کشاورزان روستایی به عنوان یک پدیده جدید مطرح نباشد، اما پیچیدگی عوامل زمینه‌ساز و در هم تنیدگی پیامدهای منفی ناشی از خشکسالی این پدیده را به یکی از شرایط بحرانی تبدیل کرده است.
مدیر بهره برداری و توسعه شرکت آب و فاضلاب افزود: آبفار از طریق آماده سازی برخی منابع آبی موجود که البته از کیفیت مناسبی نیز برخوردار نیستند، سعی کرده حداقل آبرسانی برای مشترکان در شرایط بحرانی را تامین کند.
این مسئول با تاکید بر کذب بودن استفاده از آب انتقالی به یزد برای مصارف صنعتی و کشاورزی در برخی رسانه های استان‌های همسایه، به کاهش سهم آب انتقالی در آب مصرفی مردم یزد به بیش از ۴۰ درصد اشاره کرد.
پاکدل با تاکید بر این که وضعیت استان یزد از مرحله تنش آبی گذشته و به شرایط بحرانی وارد شده است، گفت: پایدارترین سفره آب زیرزمینی یزد مربوط به دشت یزد – اردکان است که از سال‌ها پیش ممنوعه اعلام شده ولی آب استحصالی از آن دارای EC برابر با ۱۵۰۰ است.
به گفته وی، در شرایط بحرانی کنونی برخی روستاهای دارای تاسیسات نیز با تانکر آبرسانی میشوند که برخی روزها تا یکهزار مترمکعب آب به روستاهای استان منتقل می‌شود.
خشکی و کم آبی ۹۰ درصد منابع آبی روستاها
در سالهای اخیر خیلی از روستاهای استان دچار مشکل کم آبی شده اند و امسال شاهد کاهش بسیار محسوس جمعیت در آنها هستیم همچنین تعداد زیادی از منابع آبی موجود استان شامل چاه، چشمه و قنات به دلیل خشکسالی از مدار خارج شده و ۱۸۰ منبع آبی نیز با کاهش قابل توجه آبدهی مواجه شده و در آستانه خشکی است و به جرات می توان گفت منبع آبی قابل بازدهی برای تامین شرب و بهداشت شهروندان و ساکنان، در استان وجود ندارد.
تابستان ۱۴۰۰ با تمامی سالهای گذشته تفاوت دارد. گرمای زودرس، دمای بالای هوا، سال بی بارش، قطعی برق، خشکسالی بی امان و … همگی دست به دست هم داده تا نگرانی‌ها از نبود آب گریبان گیر شهرها شود، از این رو می‌طلبد تا نمایندگان مجلس با همفکری و همکاری دولت و توان علمی دانشگاه‌ها در این زمینه چاره اندیشی کنند.
