شلاق گرما و بی آبی بر لبان خشکیده روستاییان گرمخان بجنورد
شلاق گرمای ۴۵ درجه همراه با کم آبی در کنار شیوع بیماری کووید ۱۹امان مردم روستاهای بخش گرمخان در شهرستان بجنورد را بریده و تامین آب شرب به یکی از مهمترین مطالبات مردم این روستاها تبدیل شده است.
تب بالای خشکسالی در این منطقه همچون شلاقی بر صورت اهالی مردم بخش گرمخان بجنورد می تازد با اینکه حوزه کشاورزی از پیشران های اقتصادی خراسان شمالی است ولی روستاهای این استان در سایه بی آبی و کم توجهی مسئولان روح مرده ای دارند و سالهاست که تامین آب برای آشامیدن را از مسئولان امر ملتمسانه طلب می کنند.
در حال حاضر برخی از روستاهای بخش گرمخان حتی آب خوردن هم ندارند چه برسد به فکر استحمام و یا تامین آب دام های خود باشند.
سهم هر خانواده روستای اخلی طی ۴۸ ساعت فقط ۵ دبه آب
رضا برزگر دهیار روستای اخلی در گفت و گو با ایسنا، اظهارکرد: در گذشته این روستا طی روز به مدت نیم ساعتی آب به مقدار خیلی کم داشت اما به علت کاهش شدید بارندگی ها و خشکسالی همین مقدار نیز قطع شده و در حال حاضر این روستا فاقد هر گونه آبی است.
وی گفت: شرکت آب و فاضلاب برای حل مشکل بی آبی روستای اخلی هر ۴۸ ساعت یک تانکر آب به این روستا اعزام می کند این در حالی است که در فصل تابستان تعداد خانوارهای روستا به حدود ۷۰ خانواده می رسد و آیا یک تانکر کفاف آن ها را می دهد؟
برزگر با اشاره به اینکه تعداد جمعیت هر خانواده در این روستا به طور میانگین پنج نفر است، افزود: با یک تانکر آب ارسالی طی هر ۴۸ ساعت، به هر خانواده فقط پنج دبه آب می رسد، حال آیا یک خانواده پنج نفره می توانند نیاز خود را برای دو شبانه روز با پنج دبه تامین کنند.
وی ادامه داد: این مقدار از آب ارسالی می تواند به سختی آب شرب روستاییان این روستا را فراهم کند این در حالی است که کار مردم این روستا دامداری و کشاورزی است و باید دام ها را ساعت ها پیاده روی ببرند تا جایی که آب سطحی وجود داشته باشد را پیدا کرده و آن ها را سیراب کنند.
دهیار این روستا تصریح کرد: در حال حاضر مردم روستا به علت بی آبی به شدت تحت فشار هستند و به سختی امورات خود را گذران می کنند.
وی تاکیدکرد: طی چند سال گذشته پیگیری های زیادی انجام شد تا در کنار چاه عمیقی که در منطقه وجود دارد و آب مورد نیاز روستاهای اطراف را تامین می کند، یک چاه کوچک زده شود و با استفاده از پمپ آب به روستا انتقال داده شود که با بررسی های به عمل آمده قیمت پمپ ۲۵ میلیون تومان برآورد شده و شرکت آب و فاضلاب اعلام کرده است که اعتبار لازم برای خرید این پمپ را ندارند.
دبه های آبی که از پایین دست روستا به بالا دست حمل می شود
مجرد عضو شورای روستای نجف آباد از بخش گرمخان بجنورد نیز در ادامه در گفت و گو با ایسنا، با بیان اینکه در حال حاضر مجتمع پتروشیمی خراسان به مقدار خیلی خیلی کم فقط در شش ماه نخست سال از چاه هایی که استفاده می کند، آب به این روستا می دهد، گفت: اما میزان آب اختصاصی بسیار اندک و با فشار خیلی کم است.
وی با اشاره به اینکه این روستا دارای ۱۵۰ تا ۱۳۰ خانوار است، افزود: تعدادی از روستاییان در قسمت بالادستی و تعدادی نیز در قسمت پایین دستی زندگی می کنند، که این آب اختصاصی به بخش بالادستی نمی رسد.
مجرد خاطرنشان کرد: اگر فشار آبی که وارد روستا می شود زیاد باشد، روستاییان بالادست نیز به مقدار خیلی کم بهره مند می شوند اما اگر فشار آب کم باشد، آبی به بالادستی ها نمی رسد و این افراد مجبور هستند با دبه آب را از پایین دست به بالا دست ببرند.
وی تصریح کرد: آبی که از پتروشیمی به روستای نجف آباد اختصاص می یابد فقط برای شش ماه اول سال است و بعد از اینکه چاه ها در شش ماه دوم خاموش می شود آبی اختصاص نمی یابد و در این موقع از سال است که مشکل اصلی روستاییان با بی آبی شروع می شود.
حل مشکل کم آبی روستاهای بخش گرمخان فقط با اختصاص ۴ لیتر آب برثانیه
هاتفی فر بخشدار گرمخان همچنین در گفت و گو با ایسنا، گفت: در چند سال گذشته قبل از اینکه مجتمع پتروشیمی خراسان چاه آب حفر کند، روستاهایی همچون نجف آباد، اخلی، دونگل، یکه شاخ، قزلقان و ناوه به هیچ عنوان با مشکل کم آبی مواجه نبودند اما از زمان حفر این چاه، مشکلات مردم روستاییان این روستاها با کم آبی و بی آبی شروع شد.
وی خاطرنشان کرد: طی جلسه ای که استاندار در اواخر سال گذشته در روستای بدرانلو به منظور بررسی حل مشکلات شهرستان بجنورد برگزار شد، مصوب شد تا مجتمع پتروشیمی خراسان به میزان سه لیتر بر ثانیه آب به روستاهای اخلی، دونگل و نجف آباد اختصاص دهد اما شرکت پتروشیمی خراسان به صورت کتبی اعلام کرد که با برای تامین آب با مشکل مواجه است و نمی تواند این میزان از آب را اختصاص دهد.
هاتفی فر با اشاره به اینکه بیش از ۱۰۰لیتر بر ثانیه مجتمع پتروشیمی خراسان آب باکیفیت از چاه ها برداشت و برای خنک کردن دستگاه های خود استفاده می کند، افزود: اگر چهار لیتر آب بر ثانیه آب از این چاه هایی که مجتمع پتروشیمی استفاده می کند به این روستاها اختصاص یابد مشکل تامین آب مردم این روستاها حل خواهد شد.
وی ادامه داد: در حال حاضر این شرکت در شش ماه نخست سال آب به روستای نجف آباد اختصاص می دهد اما مقدار آن خیلی کم است و در شش ماه دوم باید به این روستا نیز با تانکر آبرسانی شود.
استفاده از پساب توسط پتروشیمی و ساخت سدقوردانلو راه نجات مشکل کم آبی
این مقام مسئول تاکیدکرد: برای حل مشکل کم آبی روستاییان واقع شده در اطراف چاه هایی که مجتمع پتروشیمی از آن آب استفاده می کند، استفاده از پساب به جای آب باکیفیت توسط این شرکت مهمترین راهکار است.
وی تصریح کرد: در شش ماه دوم سال رودخانه اترک که از حوالی این روستاها عبور می کند، از آب زیادی برخوردار است بنابراین ساخت سد قوردانلو که مطالعات آن در سال های گذشته انجام شده بسیار کارساز است.
هنوز حتی دو لیتر بر ثانیه آب از سوی پتروشیمی برای حل مشکلات کم آبی اختصاص نیافته است
غلامحسین ساقی مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب خراسان شمالی نیز در نشست خبری اظهارکرد: هنوز موفق نشده ایم حتی دو لیتر بر ثانیه آب را از چاه هایی که پتروشیمی خراسان در حال استفاده از آن است را بگیریم و به مردم روستاهای اطراف همچون نجف آباد که در حال خفه شدن از تشنگی هستند، بدهیم.
به گفته وی، در حال حاضر روستاهایی همچون اخلی، دنگل، نجف آباد با مشکل شدید آب مواجه هستند.
ساقی خاطرنشان کرد: با این وضعیت کم آبی و پساب تولیدی، عقل سلیم حکم می کند که برای صنعت از پساب استفاده شود و آب خام باکیفیت به حوزه شرب اختصاص یابد.
این مقام مسئول توضیح داد: شهرهای شوقان و سنخواست با مشکل آب مواجه بودند که شرکت آلومینیای جاجرم تقبل کرد تا برای رفع مشکل مبلغ ۲۷۰ میلیون تومان کمک کند.
وی ادامه داد: از سوی دیگر دو شرکت فولادی اسفراین(لوله گستر و آذین فورج) نیز طی جلساتی که برگزار شده قرار بر این شد تا هر کدام تا مبلغ هشت میلیارد تومان برای رفع مشکل آب در برخی از مناطق این شهرستان کمک کنند.
مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب خراسان شمالی گفت: در حال حاضر پساب تولیدی در شهرستان بجنورد استفاده نمی شود و رهاسازی می شود.
هنوز سرمایه گذاری برای ساخت سد قوردانلو اعلام آمادگی نکرده است
مرتضوی مدیر عامل شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی همچنین در گفت و گو با ایسنا، در ارتباط با ساخت سد قوردانلو بیان کرد: مطالعات این سد قدیمی بوده و هدف از ساخت آن تامین آب برای صنعت بوده است.
وی گفت: وزارت نیرو حدود سال ۹۵ با ساخت این سد موافقت کرد و طی این موافقت قرار بر این شد تا ۸۰ میلیون متر مکعب آب به بخش صنعت اختصاص یابد.
مرتضوی در پاسخ به این سوال که آیا با توجه به خشکسالی های رخ داده ساخت این سد منطقی است؟ افزود: در واقع برای ساخت چنین پروژه هایی مباحث فنی کوتاه و بلند مدت در نظر گرفته می شود و در آن زمان با اختصاص ۸۰ میلیون متر مکعب موافقت شده بود که هم اکنون با اختصاص ۱۵ میلیون متر مکعب موافقت شده است.
وی ادامه داد: طبق توافق انجام شده باید این سد توسط بخش خصوصی ساخته شود و آب آن نیز توسط همان سرمایه گذار مصرف شود اما تاکنون سرمایه گذاری برای ساخت سد مراجعه نکرده است.
این مقام مسئول خاطرنشان کرد: برای انجام طرح توسعه پتروشیمی، به مجتمع پتروشیمی خراسان برای تامین آب مورد نیاز پیشنهاد ارائه شد اما آن ها تمایلی برای ساخت نداشتند.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر پتروشیمی خراسان از آب هشت حلقه چاه آب استفاده می کند و مجوز مصرف ۲۷۵ لیتر برثانیه را دارد، گفت: این شرکت آب مورد نیاز خود را برای نیمی از سال از چاه و نیمی از سال نیز از آب های سطحی تامین می کند.